مقدمه این کتاب را با دقت بخوانید
رویارویی حاج سیاح با شرلوک هلمز
مواجهه «حاج سیاح محلاتی» با «شرلوک هلمز» در لندن! همین چند کلمه کافی‌است تا بدانیم با چه داستان متفاوت و عجیب و غریبی رو به رو هستیم.
«شمسیه لندنیه» تجربه تازه‌ای از کتاب‌خوانی‌است؛ مخاطب قرار است با شکل جدیدی از داستان مواجه شود، داستانی که دائم درحال غافلگیر کردن اوست. هرچند با یک رمان طنز فانتزی روبه‌رو هستیم اما اگر هر چند صفحه یک‌بار این موضوع را به خودمان یادآوری نکنیم ممکن است فراموش کنیم این داستان طنز است و اگر باز هم هر چند صفحه یک‌بار با ورود شخصیت‌های جدید بهمان یادآوری نشود که این داستان فانتزی‌است، در تطابق جایگاه تاریخی شخصیت‌ها دچار مشکل می‌شویم.
«شمسیه لندنیه» یک روایت مستقل است اما در مسیر خود، مخاطب را با داستان‌های معروفی که پیش از آن خوانده است روبه‌رو می‌کند، گویی مخاطب در خلال ماجرا در زمان سفر کرده بی‌آنکه زمان تغییر کند! در واقع علاوه بر محتوا، اجزا و ساختار این داستان هم معمایی‌است!
داستان «شمسیه لندنیه» از همان مقدمه کتاب شروع می‌شود، این از رندی و هوشمندی نویسنده است که مقدمه را به بخشی جذاب و خواندنی از خود داستان تبدیل کرده است، هرچند به جد توصیه می‌شود مقدمه کتاب‌ها حتما خوانده شوند، توصیه به خواندن این یک مورد خیلی جدی‌تر است.
سیدعلی میرفتاح داستان را از زبان «محمدعلی محلاتی» معروف به «حاج سیاح» جهانگرد و سفرنامه‌نویس معروف هم‌عصر ناصرالدین‌شاه قاجار روایت می‌کند؛ روایتی در کوچه و خیابان‌های لندن! «حاج سیاح» یک شخصیت حقیقی و «شرلوک هلمز» یک شخصیت داستانی…
از ویژگی‌های رمان میرفتاح کم‌بودن شخصیت زن با وجود پرشخصیت بودن داستان است درحالی که این ویژگی، ذره‌ای از لطافت فضای داستان کم نمی‌کند.
شخصیت‌ها اغلب برای مخاطب نام‌آشنا هستند و نام هرکدام را در گوگل جستجو کنید، توضیحی خواهید یافت. «شمسیه لندنیه»، کلیشه‌های داستان‌های شخصیت‌هایش را در هم می‌شکند، آن‌ها را از دل کلیشه‌ها بیرون می‌کشد و به‌آن‌ها زندگی تازه‌ای می‌بخشد.
معماهایی که در میان اتفاقات داستان پیش آمده و حل می‌شوند، نگاه مخاطب را به اتفاقات ساده تغییر می‌دهند، این ویژگی حضور «شرلوک هلمز» در داستان است، هرچند از این دست شخصیت‌های نوستالژیک در داستان کم‌نیستند، «هلمز» حضور پررنگ‌تری دارد.
در مسیر داستان، «حاج سیاح» با پیشرفت تکنولوژی و فرهنگ و هنر در یک کشور پیشرفته آشنا می‌شود و آن‌ها را با آنچه در مملکت خود می‌‌گذرد مقایسه می‌کند، سر از فساد دربار قاجار در می‌آورد و این بخش‌ها هرچند چاشنی طنز دارند، بخش غیر فانتزی ماجرا هستند.
«شمسیه لندنیه» معمای افتضاحی است که فساد دربار قاجار در لندن به بار آورده و ممکن است باعث بهم خوردن روابط کشور‌ها و در نتیجه شروع یک جنگ جهانی باشد. پیچیدگی دربار قاجار بهانه‌ای همیشه تازه برای روایت یک داستان، حتی از نوع تخیلی آن است اما سیدعلی میرفتاح نگاه متفاوتی به آن داشته و داستان را از جایی روایت کرده که پیش از آن کسی چنین زاویه دیدی نداشته است.
اما عجیب و غریب و متفاوت بودن «شمسیه لندنیه» صرفا در محتوای روایت نیست؛ مخاطب از همان ابتدا با کلمات، عبارات و ادبیاتی روبه‌رو می‌شود که بسیار غریبه‌اند، اغلب کلمات ثقیل و کمتر شنیده شده، در پاورقی توضیح داده شده‌اند، برای باقی هم احتمالا لازم است یک دستمان به جستجوی واژه‌یاب باشد، هرچند با این اوصاف باز هم ممکن است گاهی از خیر دانستن معنی بعضی کلمات بگذریم اما ثقیل بودن ادبیات داستان خللی در سیر درک آن توسط مخاطب ایجاد نمی‌کند چرا که داستان بسیار روان و قابل فهم و شیرین است.
ضرب‌آهنگ سریع و یکدست داستان مخاطب را در جای خود میخکوب می‌کند، هیچ جای داستان را دچار افول نمی‌کند و مخاطب هر چند دقیقه یک‌بار با ورود شخصیت جدید، شگفت‌زده و غافلگیر می‌شود و منتظر نوع مواجهه «حاج سیاح» با این شخصیت جدید می‌ماند که البته با او پیش از مطالعه داستان آشنا شده. همه این ویژگی‌ها نشان می‌دهد میرفتاح در چینش عناصر داستان موفق بوده و توانسته رمانی بنویسد که مخاطب از مطالعه همه قسمت‌های آن لذت ببرد، هرگز آن را فراموش نکند و هربار از یادآوری آن احساس خوبی داشته باشد.
«شمسیه لندنیه» در کنار داستان جذاب و خواندنی‌اش، یک دایرة‌المعارف جمع و جور از کلمات جدید و کمتر شنیده شده و فاخر ادبیات قاجاری است؛ در واقع دایره افرادی که می‌توان مطالعه این کتاب را به آن‌ها توصیه کرد خیلی گسترده است.
«شمسیه لندنیه« سیدعلی میرفتاح هم به کسانی که به ادبیات طنز علاقه دارند، هم به آن‌ها که به داستان‌های فانتزی علاقه دارند، هم به علاقه‌مندان رمان‌های پلیسی و معمایی، هم به دوست‌داران روایت‌های تاریخی، هم سفرنامه دوست‌ها و هم به دوست‌داران ادبیات قاجاری توصیه می‌شود.
عنوان: شمسیه لندنیه، مواجهه حاج سیاح محلاتی با شرلوک هلمز انگلیسی/ پدیدآور: سیدعلی میرفتاح/ انتشارات: پیدایش/ تعداد صفحات: 264/ نوبت چاپ: دوم.
انتهای پیام/
