درباره مرگ و زندگی در «فرشته پدربزرگ»
سفر به دنیای شگفت‌انگیز زندگی
داستان فرشته پدربزرگ، داستان پدربزرگی است که هربار نوه‌اش را می‌بیند دوست دارد برای او چیزی تعریف کند. او یک بار همین‌طور که روی تخت خوابیده است، تصمیم می‌گیرد داستان زندگی خودش را برای نوه‌اش بگوید. وقتی داستان با این جمله شروع می‌شود، خواننده وارد روایت شگفت‌انگیزی می‌شود: «توی میدان، مجسمه بزرگ فرشته‌ای بود که هیچ‌گاه نگاه‌اش هم نمی‌کردم. همیشه عجله داشتم و کیف‌ام هم سنگین بود.» از این‌جای داستان تا انتهایش ما با فرشته‌ای روبه‌رو هستیم که تنها در تصاویر آن را می‌بینیم و پدربزرگ در هیچ‌جای داستان به آن اشاره نمی‌کند.
فرشته در هر موقعیتی کنار پدربزرگ است. اتوبوسی که در مسیر مدرسه نزدیک بوده به پدربزرگ بزند، افتادن در چاله، رد شدن از خیابان‌های خلوت، درگیری با دشمنان و پرندگان وحشی، جنگ، گرسنگی، در جای‌جای این موقعیت‌های ناخوش فرشته مراقب پدربزرگ است. همچین وقتی پدربزرگ عاشق می‌شود، خانه می‌سازد، ماشین می‌خرد، پدر و پدربزرگ می‌شود باز هم فرشته همراه او است. بدون اینکه پدربزرگ آن را ببیند.
یوتا باوئر که نویسنده و تصویرگر این کتاب است، با نوشتن این روایت خواننده را درگیر چند مفهوم می‌کند. اولین چیزی که به چشم می‌آید وجود همین فرشته نگهبان است. فرشته‌ای که همیشه همراه پدربزرگ است و هوایش را دارد. همچین با همین مفهوم می‌توان به مفهوم مرگ پل زد و آن را برای کودک شفاف کرد. اگر کودکی درگیر سوگ یکی از نزدیکانش است، با خواندن این داستان می‌توانیم به او چنین بینشی بدهیم که فرد متوفی در جریان زندگی ماست و مراقبمان است. دقیقا مثل فرشته پدربزرگ که همیشه همراه او بود و از او مراقبت می‌کرد. حتی شاید پسرک داستان وقتی از این موضوع با خبر شد، آخر داستان با خیال راحت پا به بیرون گذاشت و آن روز را روز زیبا و روشنی توصیف کرد.
نکته دیگری که در این داستان و جود دارد این است که خواننده با چرخه زندگی و مرگ آشنا می‌شود. باوئر از لحظه کودکی تا کهنسالی را در چند اپیزود واضح به تصویر کشیده است و خواننده را با خودش به دنیای شگفت‌انگیز زیستن می‌کشاند.
خواننده کودک با خواندن این داستان مرگ را به عنوان جزئی از چرخه زندگی می‌پذیرد و همچنین در می‌یابد که همه انسان‌ها یک چرخه زندگی دارند که از هنگام تولد آغاز می‌شود و با مرگ پایان می‌یابد. تمام لحن باوئر در این کتاب حالت طنز دارد و با همین لحن لطیف، مفهوم زندگی تا مرگ را برای کودکان نرم و ساده می‌کند.
این کتاب برای کودکانی که درگیر سوگ هستند مفید است. دانستن این موضوع که فردی که از دنیا می‌رود شانس این را داشته است که ناملایمات و دشواری‌های زندگی را پشت سر بگذارد و از خطرها جان سالم به در ببرد و تجربه‌های لذت‌بخشی مانند عاشق شدن، پدر/مادر شدن و دیدن نوه‌هایشان را تجربه کند، برای این کودکان آرامش‌بخش خواهد بود و به آن‌ها کمک خواهد کرد.
یوتا باوئر تصویرگر آلمانی و تحصیل‌کرده رشته تصویرسازی از کالج فنی طراحی هامبورگ است. او تاکنون موفق به دریافت جوایز ملی و بین‌المللی فراوانی شده است. جوایزی چون لوح افتخار IBBY در سال ۱۹۹۴ برای کتاب «تنها و یگانه» به نویسندگی کریستینه نوستلینگر و جایزه کتاب کودک آلمان برای کتاب «مادر جیغ جیغو» و «فرشته پدر بزرگ» در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ از جمله موفقیت‌های این نویسنده است. کتاب‌های او به چندین زبان ترجمه و در کشورهای گوناگون منتشر شده‌اند. زهرا قایینی مترجم این کتاب، متخصص زبانشناسی و ادبیات آلمانی و روانکاو کودک و نوجوان در شهر فرانکفورت آلمان است.
عنوان: فرشته پدربزرگ/ پدیدآور و تصویرگر: یوتا باوئر، مترجم: زهرا قایینی/ انتشارات: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان/ تعداد صفحات: 48/ چاپ: اول/ رده سنی: +7.
انتهای پیام/
