امروز هم بازار نشر پر است از کتاب‌هایی که برای آشنایی مقدماتی با موضوعات مختلف از فلسفه گرفته تا سیاست و تاریخ و علوم تجربی نوشته شده‌اند و از قضا در موارد زیادی راهنمای خوبی برای افراد کنجکاو و علاقه‌مندند.
این روزها که آتش جنگ میان رژیم صهیونیستی و مردم فلسطین شعله‌ور شده برای بسیاری از مردم این سوال به‌وجود آمده که اصلا دعوای فلسطین و اسرائیل سر چیست؟ از کجا شروع شده و چرا از وقتی که یادمان می‌آید این نزاع و جنگ وجود داشته و تمام نمی‌شود؟
«منازعه فلسطین و اسرائیل» یکی از همان کتاب‌هایی است که بالاتر به آنها اشاره کردم. کتابی که تمرا بی اور (tamra orr) در سال 2019 میلادی نوشت و نشر ققنوس آن را به فارسی ترجمه و راهی کتاب‌فروشی‌ها کرد.
اور در این کتاب 104 صفحه‌ای تلاش کرده با زبانی روان و به دور از پیچیده‌گویی و درگیر کردن مخاطب با اسامی متعدد و سردرگم شدنش، خلاصه‌ای از نزدیک 75 سال منازعه فلسطین و رژیم صهیونیستی ارائه کند. کتاب 5 فصل و یک نتیجه‌گیری دارد. سرزمین فراموش‌شده‌ای که کانون توجه می‌شود، نبرد ناممکن، در انتظار فرصت مناسب، پای میز مذاکره، ورود به هزاره جدید و راه حل دو کشور فصل‌های تشکیل‌دهنده کتابند.
نویسنده کتاب را با بیان مقدمه کوتاهی از پیشینه تاریخی سرزمین فلسطین آغاز می‌کند. سپس وارد ریشه‌های ماجرا می‌شویم و چکیده‌ای از علل و عوامل مهاجرت یهودیان به سرزمین فلسطین و نقش انگلستان را در این ماجرا می‌خوانیم. نویسنده در کتاب تلاشش را کرده که از حوالی 1945 تا همین چند سال پیش را به صورت زنجیره‌ای از وقایع مانند یک داستان روایت کند و در عین رعایت اختصار، گسست و سردرگمی هم برای خواننده پیش نیاید.
از جمله نقاط قوت این کتاب آن است که نویسنده آن علیرغم آمریکایی بودن تلاش خود را کرده که با نگاهی منصفانه و به‌دور از غرض‌ورزی‌های سیاسی فقط تاریخ را روایت کند و کمتر او را در حال قضاوت و تحلیل وقایع می‌بینیم. نثر روان و رعایت خلاصه بودن و عامه‌فهم بودن کتاب در عین بیان وقایع تاریخی از جمله دیگر نقاط قوت این اثر است.
با همه این‌ها نکاتی نیز در خصوص «منازعه فلسطین و اسرائیل» وجود دارد که نمی‌توان آنها را از نظر دور داشت. پیش از ورود به این نکات نگاه کوتاهی به زندگی نویسنده داریم. تمرا اور یک زن خانه‌دار 65 ساله، دارای لیسانس زبان انگلیسی از دانشگاه ایالتی بال آمریکا و صاحب چهار فرزند است. او وقتی که فرزندانش کوچک بودند تصمیم گرفت در کنار خانه‌داری و مراقبت از فرزندانش وارد حیطه نویسندگی شود و این کار را به‌عنوان یک شغل تمام‌وقت خانگی برگزید. سال 1990 بود که اولین کتاب آموزشی‌اش را نوشت و 30 سال بعد تعداد عناوین کتاب‌هایش از 500 عنوان بیشتر شد. او طی این 30 سال هر ماه تقریبا 1.5 کتاب در موضوعات مختلف از تاریخ گرفته تا حیات وحش و طبیعت و حتی کتاب‌های کمک آموزشی نوشته است. جدای از تحسین‌برانگیز بودن این پشتکار اور به‌عنوان یک خانم خانه‌دار نویسنده نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت که فردی تا این حد پرکار در شاخه‌های گوناگون علوم طبیعتا نمی‌تواند مرجع محکمی در زمینه‌های مختلف تخصصی باشد؛ بلکه کتاب‌های او را می‌توان به‌عنوان یک زمینه آشنایی مقدماتی با موضوعات مختلف تلقی کرد.
کتاب «منازعه فلسطین و اسرائیل» هم که پریسا صیادی آن را ترجمه کرده از این قاعده مستثنا نیست. علیرغم نقاط قوتی که بالاتر ذکر کردیم اور به دلیل سرعت نوشتن و طبیعتا تحقیقات ضعیف‌تر، بسیاری از وقایع مهم را ذکر نکرده و ناخواسته در فرایند کتاب منجر به نتیجه‌گیری‌های نادرست می‌شود. او از جنایت صبر و شتیلا نامی نمی‌آورد و ضمن ذکر جنگ‌های مختلف میان فلسطینیان و رژیم صهیونیستی از شدت جنایات این رژیم سخنی بر زبان نمی‌آورد. اور همچنین برخلاف تمام شواهد و قرائن موجود بر این باور است که دولت‌های مختلف آمریکا و رژیم صهیونیستی خواهان صلح در فلسطین بودند اما عملیات‌های فلسطینیان باعث سوق دادن دولت‌های صهیونیستی به سمت جنگ‌ها می‌شد، موضوعی که با اسناد مختلف تاریخی در تضاد است.
با این تفاصیل کتاب «منازعه فلسطین و اسرائیل» از آن دست کتاب‌هایی است که می‌تواند تا حدی برای مخاطب کاملا بیگانه با موضوع مفید باشد با این شرط که ناآشنا بودن کامل نویسنده با این قضیه مهم را از یاد نبرد.
عنوان: منازعه فلسطین و اسرائیل/ پدیدآور: تمرا بی اور؛ مترجم: پریسا صیادی/ انتشارات: ققنوس/ تعداد صفحات: 104/ نوبت چاپ: دوم.
انتهای پیام/
