«پلنگ زخمی» و قصه نوجوان‌های نادیده گرفته شده

روایتی از واقعیت مکتوم نوجوانان

23 تیر 1403

از روزی که فهمیدم موضوع کتاب «پلنگ زخمی» چیست مشتاق شدم هر چه سریع‌تر بخوانمش. موضوعی بسیار مهم و حساس که پرداختن به آن مثل راه رفتن بر لبه تیغ است! پرداختن به چنین دغدغه و مساله‌ای به یک نویسنده‌ شجاع و مسلط نیاز دارد. تقی شجاعی انصافا شجاع و دغدغه‌مند و البته به دلیل شغل ارزشمند او یعنی معلم مدرسه، باید گفت مسلط به موضوع است. او در اولین کتاب خود، که همین پلنگ زخمی باشد به مساله بلوغ و نیاز جنسی و عاطفی نوجوانان و عفیفانه به مساله خودارضایی پرداخته است.

آنچه در کتاب به عنوان اولین برداشت در ذهن من به عنوان یک مخاطب باقی ماند، یک واقعیت ملموس است. فضاهای خلق شده در داستان مبتنی بر واقعیت حاکم بر اکثر نوجوانان نزدیک ماست. واقعیتی آن‌قدر نزدیک اما بسیار دور از نظر و توجه! شاید هیچ پدیده‌ای در علوم انسانی پیدا نکنیم که بین واقعیت جاری‌اش و بی‌توجهی به آن، چنین فاصله طولانی وجود داشته باشد. همین موضوع باب را برای گفتن از این کتاب باز می‌کند. مساله خودارضایی!

عرفان داستان ما نوجوانیست که مثل اغلب نوجوان‌های هم‌سن و سال خود اینستاباز است، فیلم‌بین است، درسخوان هم هست و هنوز نهال عاطفی دلش قرص نشده که با دیدن چشمی و چالی و برق لبی نلرزد و نریزد. که این ایراد نیست، خدا داده و خوب هم داده. عرفان در آغاز شور و شوق نوجوانی و نیاز جنسی کم‌کم اسیر جذابیت‌های اینستایی دختر‌هایی شده که عکس می‌فرستند و شارژ می‌گیرند. پول می‌گیرند تا قرار بگذارند و حضورشان پشت همان پیکسل‌های خوش رنگ و لعاب نمایشگر، مخفی می‌ماند. حقیقت‌شان چیست خدا می‌داند، همه هم می‌دانیم. اما دل پر جوش و خروش یک نوجوان چه؟ هیچ، اسیر می‌شود. دروغ‌ها و دلبری‌ها یک طرف، فشار هولناک نیاز جنسی هم یک طرف. اسیر می‌شود و مجبور می‌شود هیجاناتش را در خصوصی‌ترین لحظه‌های خویش خالی کند…

سعی کردم سربسته ننویسم، اما سربسته شد انگار. همه این رنگ و لعاب‌ها و دلبری‌های فضای مجازی تا کوچه و خیابان، نفت روی آتش دل پسر نوجوان قصه ماست و اغلب منجر به خود ارضایی او می‌شود. بگذارید اینجا یک چیزی را بگویم شاید مخالف باشید. نیاز جنسی قدرتمندترین قوه انسان است، قدرتمندتر از عقل. حتی شاید زورش به حد غریزه بقا هم برسد! مقاومت بر آن ممکن نیست. هرکه گفته دروغ گفته! فقط آدم دیوانه‌ای که عقلش را به کلی از دست داده، راست می‌گوید چون اثر سرکوفت بر آن همین است. زوال و دیوانگی! تنها راه آن ازدواج،‌ و کنترل است. آن هم اگر خوب پیش رود. اما ازدواج امروز هفت‌خان که هیچ هفتادخان دارد. شعارهای تلویزیون را بگذارید کنار. بروید در دادگاه‌های خانواده ببینید چه خبر است. بگذریم.

دوستان عرفان به او لقب پلنگ را داده‌اند به خاطر شجاعت و مهارتش در ورزش فوتبال. حتی نمرات بالایش. عرفان‌پلنگ حالا اسیر عقل با نیاز و خیال‌پردازی‌ها شده و این اسارت انرژی و تمرکز او را گرفته. عرفان‌پلنگ حالا یک پلنگ زخمی است. نمراتش کم می‌شود، پرخاشگر می‌شود و دلباخته تو زردها! از طرفی معلم پرورشی مدرسه که روحانی جوانیست در خصوص این موضوع در کلاس درس نکاتی به نوجوان‌ها می‌گوید. او سعی دارد با دادن اطلاعات کافی به جبهه عقل در این نبرد قدرت ببخشد که البته معمولا این بحث‌های خصوصی به سرعت به شوخی و جوک گرفته می‌شود. این تکاپو و فراز و فرودها در کتاب بسیار مشهود است.

نویسنده توانسته فضا و محیط نوجوانی را درست تصویر کند و نشان بدهد. او در پیرنگی ساده به ما نشان داده چه بر فضای روانی نوجوانان حاکم است. گاه بسیار جسورانه نوشته مثل صحنه‌ای که عرفان دنبال دختر مردم می‌رود و چشم‌چرانی می‌کند و روز بعد می‌بیند موتورسواری در خیابان افتاده دنبال خواهر خودش! و گاه بسیار صمیمانه و صریح از درک و گفتگویی که می‌تواند کمی بر جان آدم، التیام‌بخش و اثر گذار باشد. مثل آن صحنه‌ در پارک و هنگام ورزش که پدر صمیمانه از خاطرات و تجربیات عاطفی خود به پسرش می‌گوید. اما در این هیاهو، واقعیت‌های تلخ ناشی از این هیجانات خیلی زود به نظر عرفان می‌آید و تاثیر مثبتی روی او می‌گذارد. خشمی که جنایت و مکافاتی در پی دارد. لو نمی‌دهم، خودتان بخوانید.

پلنگ زخمی می‌توانست عمیق‌تر و غلیظ‌تر باشد، اما همین اندازه کافیست و تقی شجاعی به نظرم اندازه نگه داشته و اثر او کار نیکویی از آب درآمده. جمع‌بندی و قسمت پایانی داستان، و تغییر در منش شخصیت اصلی نسبت به ابتدای داستان، کمی نزدیک به شعار شده است. می‌دانیم که خلاص شدن از چنگال نفس و لذت، به این راحتی‌ها نیست. جنگ قوه عقل با قوه غضبیه یا همان هیجانات و عواطف جنسی سال‌های سال طول می‌کشد، بلکه انسان تا آخر عمر نتواند بر خویش غلبه کند که اگر غلبه کند عارفیست و اهل معرفت. تقی شجاعی درست انتخاب کرده و درست حرف زده و باب را باز کرده. چشمک کوچکی به ما زده و فقط روزنه‌ای نشان داده از خشم و هیاهوی مسکوت در شهر. استاد عزیز و عارف برجسته اخلاق حجت الاسلام والمسلمین فاطمی‌نیا به درستی گفتند که: غضب، ریشه همه مشکلات است.

 

عنوان: پلنگ زخمی/ پدیدآور: تقی شجاعی/ انتشارات: کتابستان معرفت/ تعداد صفحات: 204/ نوبت چاپ: اول.

انتهای پیام/

بیشتر بخوانید