مجله الکترونیک
مروری بر چندصدایی در رمان «شازده احتجاب»
شازده احتجاب حکایت فروپاشی قدرت‌هایی است که روزگارشان به سر آمده و حالا گذشته تاریک و پر از جنایت و انحصار طلبی‌شان، آیینه‌وار خود را به رخ آنها می‌کشد.
مروری بر شاخص‌ترین اثر سیمین دانشور در دوزادهمین سال درگذشتش
«سووشون» سبک نوشتار خاص خودش را دارد اما می‌توان گفت یکی از بازماندگان اندیشه و تفکر جلال آل‌احمد است. همان‌طور که زری، شخصیت اصلی داستان تحت تاثیر همسرش یوسف قرار می‌گیرد و با جوشش خون او به یک مبارز تبدیل می‌شود. در سالیان اخیر کمتر کتابی دیدیم که به صراحت از مبارزه و آزادی‌خواهی سخن […]
مروری بر «آواز کشتگان» رضا براهنی
او در ذهنش با بقیه صحبت می‌کند: «شما که جرات مبارزه نداريد، اين‌طور وانمود می‌کنيد کسی که جرات مبارزه دارد، بايد مرده‌اش از زندان بيرون برود.» یا «شما عاشق مرگ هستيد. منتها نه مرگ خودتان… بلکه مرگ يک آدم ديگر به‌دست يک آدم ديگر… آقا با توام، تو چرا از مرگ من لذت می‌بری؟ من […]
مروری بر اولین تجربه داستانی اسماعیل فصیح
حال اگر بخواهم جلال آریانِ شراب خام را به شما معرفی کنم باید عین این جملات را تکرار کنم. بدون کمترین تغییری. البته که ما از زندگی جلال آریان چیزهای دیگری هم می‌دانیم که به طبع شاخ و برگ‌های اقتضای داستان است. اما این همانندی به چه معنا می‌تواند باشد؟ در این که فصیح برای […]
روایتی کم‌حجم ولی مهم از دوران معاصر
درگیری عمده داستان بین مرداس و شهریار است و خرده روایت‌ها به شکل‌های گوناگون به داستان‌های شاهنامه به‌ویژه رزم‌نامه ایران و توران نقب می‌زند. سرانجام شهریار به آرزویش می‌رسد. سؤالش را از رضاخان می‌کند و پاسخی که دریافت می‌کند دستگیری، شکنجه و مرگ در زندان قصر به‌دست پزشک احمدی است که او را به سرنوشت […]
وقتی تپانچه میرزا کوچک‌خان داستان می‌شود
در حقیقت باید اعتراف کنیم که او چه در نقد، که بر قله‌های آن ایستاده است، و چه در شعر و رمان حرف برای گفتن دارد و موفق ظاهر شده است. این‌ها همه از آن روست که براهنی فرم را به خوبی می‌شناسد و در آثارش به‌ویژه در اشعارش سعی در کشف فرم‌های مختلف دارد. […]
زبان تند و تیز آل‌احمد در «نفرین زمین»
داستان با ماموریت معلمی شهری شروع می‌شود که پا به روستا می‌گذارد. روستایی که اگر توان قیاسی با شهر در آن بود، طومار طومار تفاوت‌ها در آن ذکر و جایی برای شباهات باقی نمی‌گذاشت. البته که جلال از مقایسه دلسرد و ناامید نشده و در بندبند آن به قیاس زندگی روستایی و شهری می‌پردازد. اما […]
مسئله اصلی گلشیری در «شازده احتجاب» چیست؟
یک ـ وجوه فرمی شازده احتجاب رمان با جملاتی نسبتاً ساده شروع می‌شود: «شازده احتجاب توی همان صندلی راحتی‌اش فرورفته بود و پیشانی داغش را روی دو ستون دستش گذاشته بود و سرفه می‌کرد.» (ص ۷) همان‌طور که می‌بینیم تک‌تک کلمات این جمله در ساخت فرم یا محتوای رمان به‌خوبی کارکرد دارند. برای مثال می‌بینیم […]
خوانشی متفاوت از «سووشون»
یوسف راه پرخطر و خونینی را در پیش گرفته: راه آزادی و استقلال وطن، راهی که حتی ممکن است برادر را در مقابل برادر قرار بدهد و منفعت‌طلبان داخلی و استعمارگران خارجی و زالو صفت را علیه او بشوراند. یوسف نمادی از مبارزان راه آزادی وطن در گستره‌ای به وسعت تاریخ و عاشقان بی‌نشانی است […]
