مجله الکترونیک
ما چگونه «ما» شدیم به روایت «کارنامه خورش»
کاممان بر سر این سفره اما، همیشه تلخ است که مدام از جبر جغرافیا میشنویم و کسی یادآور لطف جغرافیا نیست. موضوع نه نوستالژیسازیست، نه حب الوطن و نه فانتزیسازی گوشهای از خاک زمین؛ حرف بر سر آن چیزیست که به من معنا میدهد ـ هویت، و این هویت که بخش مهمی از آن جهانبینی […]
«دیلماج» حجاب میان دیروز و امروز را پس میزند
شمایل تازهای که شباهت چندانی به میرزا یوسف قبل ندارد. سرگشته است و نشانی از آرمانهای پیشین در او دیده نمیشود. بیشتر از قبل، از آزادی دم میزند و کمتر از گذشته در راه آن قدم بر میدارد. شاه آبادی در «دیلماج» به خوبی سمت و سوی جریان روشنفکری آن دوران را به تصویر میکشد؛ […]
ناگفتههایی از مقوله فقر در ایران عصر قاجار
خانم کرونین در مقاله مفصل خود به ستیز با باورهای اشرافی و روشنفکری در مورد طبقات فرودست جامعه رفته و با طرح شواهد تاریخی به مخاطبش نشان میدهد مستضعفین جامعه ایرانی بر خلاف آنچه که در تاریخنگاریهای رسمی و قرائتهای روشنفکری از آنان یاد میشود نه تودههایی بیشکل، سسترای، سبکسر و منفعل که بازیچه دست […]
گزارشهایی از مردم در «دوران قاجار»
بارها پیش آمده که افراد دنبال خواندن کتاب تاریخی هستند. وقتی از آنها پرسیده میشود کدام دوره تاریخی، با جوابی کلی مواجه میشویم: «میخواهیم تاریخ معاصر بخوانیم»، غافل از اینکه تاریخ معاصر دورههای و مقاطعی دارد که خودشان به تنهایی عمق بسیاری دارند که با یک کتاب و دو کتاب نمیتوان به فهم دقیقی از […]
«چادر کردیم رفتیم تماشا» فقط سفرنامه نیست
جذابیت این سفرنامه تنها در وقایعی نیست که توسط عالیه خانم روایت شده؛ بلکه شخصیت خود او و نفوذ و حضورش در میان افراد سرشناس جامعه، او را به شخصیتی قابل تامل تبدیل میکند. او زنی با سواد است، مهارت زیادی در روابط اجتماعی دارد، از وقایع جامعه سر در میآورد و از فعالیتهای اجتماعی […]
روایت آمریکایی از دوران «اختناق ایران»
پنج سال از انقلاب مشروطه و مدت کمی از شکست استبداد صغیر و فتح تهران به دست ملّیون، گذشته بود که اوضاع اقتصادی ایران، به دلایلی از جمله گرفتن وامهای کلان از روسیه و ناتوانی در پرداخت آن، بسیار نابهسامان شده بود. در همین زمان وزیر مختار ایران در آمریکا در خواست معرفی یک مستشار […]
ایران عهد فتحعلیشاه از زبان جیمز موریه
جیمز موریه مقارن با پادشاهی فتحعلیشاه قاجار به عنوان کاردار سیاسی در ایران زندگی میکرده است. او چنان با فرهنگ و جغرافیای مناطق مختلف ایران آشنا بوده و این آشنایی چنان در کتاب نمود پیدا کرده که عده زیادی شک دارند که واقعاً خود جیمز موریه نویسنده این کتاب باشد. بهخصوص به دلیل مقدمه کتاب. […]
روایت حسن ارفع «در زمانه پنج شاه»
او لقبش، ارفعالسلطان، را در سنین کودکی از مظفرالدین شاه گرفت و همین توجه شاه قاجار به او نقطه عطف زندگیاش شد و البته سبب شد ارفع در زمانی که مردم از مشروطیت و جمهوریت دم میزدند، طرفدار نظام سلطنتی بماند و خادم شاه. سلطنتطلب بودنش در همه سطور کتاب پیداست، مشروطه در کتابش جایگاهی […]