مجله الکترونیک
روایتی از رفاقت و شهر و شبنشینی
نورهای شهر مانند نقاشیهای اکسپرسیونیستی شد و فکر کردم چطور میشود توصیف کرد که نورها شبیه نقاشیهای اکسپرسونیستی شده بدون آنکه بگویی نورها شبیه نقاشیهای اکپرسیونیستی شده؟
«فراموشان» و روایتهایی در مرز سیاهی و سفیدی
هربار که یک رمان مذهبی به من پیشنهاد میشد با خودم میگفتم لابد از این عشق در نگاه اولها است که پسری عاشق دختری که نباید بشود، میشود و با هزاران سنگ در جلوی پایش به مقصود خود میرسد، او را به دین خود درآورده و همه چیز به خوبی سامان میپذیرد. یا قرار است […]
«مهاجر سرزمین آفتاب» روایت ارادههاست
تمام تصاویر بعد از خانم کونیکو یا سباخانم، توی تهران است و شاید نقطه عطف داستان همینجا باشد. مگر چندتا دختر ژاپنی داریم که هزاران کیلومتر دورتر از وطنش، در یک کشور آسیایی دیگر زندگی کند و حتی نتواند فارسی را درست صبحت کند و زبان مشترکش با همسرش، انگلیسی باشد؟ تا اواسط کتاب، منتظر […]
روایتی از گریه بر مصیبت حسین(ع)
از شما چه پنهان، گاهی حس خواسته نشدن بهم دست میداد. انگار وصله ناجور جمع باشم و تو رودربایستی منو به حضور پذیرفته باشن. یکی دوباری با مامان دربارهاش حرف زدم. اول میگفت علتش اینه که حواست پی شیطنت و بازی میره و دل نمیدی به مجلس. اما وقتی اصرار و تاکیدم رو میدید که […]
پرسشهایی درباره روایتهای ما از فتح و شکست در جنگ
جنگ هشت ساله بین ایران و عراق که بعدها با عنوان «دفاع مقدس»، وارد عرصه سیاسی و اجتماعی ایران شد، به تدریج به نمادی از هویت ملی بدل شد که بر تمام پدیدهها و تحولات اجتماعی تأثیر گذاشت. در این میان، عرصه ادبیات و هنر نیز مستثنی نبود و خلق آثار هنری و ادبی با […]
جای «فراموشان» میان کتب قطور کتابخانه خالیست
فراموشان را کتابی برای نوجوان نامیدهاند. موضوع کتاب به نظرم میتواند برای مخاطب نوجوان جذاب باشد. به خصوص اینکه نویسنده برای بیان وقایع، زبان و نثر دشوار آثار تاریخی و مقاتل را کنار گذاشته و با زبان ساده و جزیینگری اتفاقاتی را که برایمان آشناست بسط داده است. فراموشان را باید نوجوانی بخوانند که از […]
«تذکره اندوهگینان» و دعوت به اندیشیدن
برای شروع، به سراغ سبک نوشتاری داستان میرویم. بنا بر تعریف ایرنا ریما مکاریک در دانشنامه نظریههای ادبی معاصر: «پسامدرنیسم متضمن ترکیب به ظاهر منتاقض خودآگاهی و نوعی زمینهسازی تاریخی آیرونیک است. مثلا آنچه فراداستان تاریخنگارانه خوانده شده است داستانی است که بهطور همزمان درونسو و برونسو است، یعنی هم به وضعیت خود به مثابه […]
«سازمان مجاهدین خلق» روی دور تند
این کتاب را به این خاطر انتخاب کردم چون به نظرم رسید اغلب اطلاعات لازم و شناخت درست از پیشینه این سازمان و فعالیت و نحوه شکلگیریاش نداریم. این که اطلاعات نداریم هم چیز عجیبی نیست. غلبه فضای مجازی بر احوال و امورات ما فرصت درنگ کردن و دقیق شدن را از ما گرفته و […]
روایت ایمان مسیحی در ژاپن بودایی در «سکوت»
سکوت، پردهای از کشمکشهای درونی نویسنده است در فهمش از ایمان مسیحی در ژاپن بودایی. به زعم اندو آنچه ریشه مسیحیت را در این سرزمین زیروزبَر میکند، شمشیر حکومت نیست، بلکه خاک سترونی است که هرچه در آن بکاری، خشکیده درو میکنی. تلاش مبلّغان نتیجهای نمیدهد، زیرا نگاه یک مسیحی ژاپنی به دینش با دیدی […]
جاده بستری برای قصهگویی
در کشوری که جنگ است و هر روز هزاران جسد را از نظامی تا غیرنظامی در گورهای دستهجمعی دفن میکنند و فرصت برگزاری هیچ مراسمی برایشان نیست، این وصیت پدر خود آغازگر جنگ دیگری است. نبرد آدمی با آدمی، آدمی با خودِ نهفته در درونش، آدمی با طبیعت و نظام حاکم بر آن که هر نوع […]
نگاهی تازه به جنگ در «مهاجر سرزمین آفتاب»
نکتهای که در بررسی این روایت به لحاظ فرم وجود دارد، تقابل فرهنگ است. این که بتوان حول دو فرهنگ از دو جامعه که فاصله بسیار زیادی با هم دارند دست به مشاهده و بررسی زد، یکی از ویژگیهای بارز این اثر است. نویسنده در کنار راوی، به دوگانگی فرهنگ اول واقف میشود و بعد […]
برای بستن این کتاب تردید نکنید
بذارید یکم دقیقتر بگم: کتاب از شیوه مرسوم و معروف خبرگزاریهای معلومالحال استفاده میکنه! یه حقیقت مستند تایید شده رو بیان میکنه و در سایه اعتماد مخاطب به اون حرف شروع میکنه درباره علت و پیشینه و پیامدهای اون حقیقت، داستانسازی میکنه! حقیقت این کتاب چیه؟ این که بر اساس نظرسنجیهای معتبر و آمارهای روزآمد، […]
داستانی از تجربه اعتیاد نویسنده روس
اینگونه شد که نویسنده سرشناس روسی در ورطه افیون سقوط کرد و روزبهروز بر اعتیادش افزوده شد، بهگونهای که حتی قادر نبود روزی را بدون تزریق مرفین سپری کند. همین تجربه وحشتناک بود که باعث شد دست به نوشتن ببرد و کتابی کوتاه به رشته تحریر درآورد به نام «مرفین»، که گویی ادامه مجموعه «یادداشتهای […]
ادبیات علیه زیادهخواهی و استثمار
نویسنده در داستانش آدمها را چند بخش میکند. تکلیف دسته اول که معلوم است. صاحبان قدرت و ثروت. همان اهالی سفید پوست آمریکایی. اما قصه از دسته دوم است. یکی مهاجران و دیگری سیاهان. قاعده بازی در داستان را اینها میسازند. نسبتها معلوم است. اقتصاد و بقای حکومت نیازمند صنعت است، پس سیاست را میخرد […]
ردپای مصطفی مستور و جلال آلاحمد در رمان یک طلبه
میتوان گفت نویسنده خیلی خوب توانسته نکات و شبهات ابتدایی یک فرد دیندار را عینییت ببخشد. مصادیق این چالشها آنقدر در زندگی شخصی پرتکرار است که احتمالا خواندنشان مخاطب را با داستان همراه میکند. وقتی مخاطب بتواند با داستان همزادپنداری کند، نشان میدهد نویسنده کار خود را خوب انجام داده است. کتاب یک بدنه اصلی […]
چیستی و چرایی جنگ مسئله نویسنده است
رمارک در پردازش این معروفترین اثر خود سعی کرده است که تمام زشتیها و پلشتیهای جنگ را به تصویر بکشد. او در توصیفاتش از صحنههای جنگ به هیچ عنوان از خشونت ماجرا نمیکاهد و صحنههایی اثرگذار از رخدادهای جنگی میآفریند. صحنههایی که تاثیرگذاری خود را مدیون چالشهاییاند که نویسنده موازی با توصیفاتش از جنگ در […]
مروری بر دو کتاب روایی از فاجعه منا
تاریخ شفاهی به خودی خود هیچگاه نمیتواند بهعنوان یک امر مفید یا ضرررسان تلقی شود در واقع این پدیده را که بیش از هر چیز متعلق به جهان معاصر است؛ میتوان با این جمله معروف میلان کوندار درباره ادبیات سنجید: «ادبیات، جنگ حافظه است علیه فراموشی». به همین ترتیب میتوان گفت تاریخ شفاهی به واسطه […]