مجله الکترونیک
روایتی از رفاقت و شهر و شبنشینی
نورهای شهر مانند نقاشیهای اکسپرسیونیستی شد و فکر کردم چطور میشود توصیف کرد که نورها شبیه نقاشیهای اکسپرسونیستی شده بدون آنکه بگویی نورها شبیه نقاشیهای اکپرسیونیستی شده؟
«هشت میلیمتر از انقلاب» نمیخواهد تاریخ بسازد
راوی (علی میرقطبی) تلاش میکند در کمال صداقت خاطراتش را از ساخت مستند «روایت انقلاب در سبزوار» بازگو کند. سختیهای تولید و تهیه فیلم خام و ظهور تصاویری که گرفته و… همه در کنار هم، سبب میشود روایت میرقطبی به جان مخاطب بنشیند. همنشینی خاطرات با تصاویری که از دل مستند بیرون آمده سبب میشود […]
«مفتون و فیروزه» تصویر جامعه ایرانی در دهه پنجاه است
انقلاب اجتماعی، انقلاب در ساحات گوناگون و طبقات جامعه است به گونهای که ساختار سیاسی تحت تاثیر این اراده برای تغییر چارهای جز دگرگونی وجود ندارد و نظام سیاسی قبلی ساقط میشود. انقلاب ایران انقلابی اجتماعی بود و از اینرو نویسنده «مفتون و فیروزه» را تحسین میکنم که سراغ بخش مهم و مغفول این انقلاب […]
روایتی غریبانه از هنر در تمامی اعصار
راغب در این کتاب خاطراتش را از کودکی آغاز میکند. شاید از دو منظر بتوان به این مسئله نگاه کرد. یکی اینکه ما قرار است خاطرات یک آهنگساز و نوازنده را بخوانیم که زندگی هنری داشته و در مسیر رسیدن به آرمانهایش فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده که از این زاویه روایت از […]
«بینام پدر» داستان شخصیتهاست
داستان در سه خط روایی پیش میرود. اینکه این سه خط داستانی بتوانند در همه تنیده و یکپارچه شوند و نمودار منطقی برای قصه بسازند حاصل فرم است. یعنی نویسنده نشان میدهد اگر تکنیک مبتنی بر پیرنگ باشد، منجر به فرم میشود. از طرفی پیرنگ قصه هم دست نویسنده را در فرم باز گذاشته است […]
«مرگ و پنگوئن» روایت زندگیهای متلاشی شده است
«مرگ و پنگوئن» پنج سال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوکراینِ در گیر تورم صدبرابری و بازار آزاد و مالکیت خصوصی منتشر شد و داستان مردی به نام «ویکتور» را برای مردم روایت کرد. مردی که از سودای رماننویسی به سوگنامهنویسی میرسد. سوگنامهنویسی در یک روزنامه، بدون ذکر نام و نشانش که البته […]
روایتی از مبارزانی که برادرکُش شدند
عنوان بلندبالای «مروری بر تاریخچه و تفکرات سازمان مجاهدین خلق از زمینه تأسیس تا عملیات فروغ جاویدان» نام کتابی است که خضاب در آن تاریخ شکلگیری سازمان مجاهدین خلق ایران در سال 44 تا عملیات «مرصاد» و شکست آنها در گردنه چهارزبر و حسنآباد را بررسی کرده است؛ تاریخ و روزگاری که مجاهدین با ادعای […]
روایتی از سبک زندگی یک اهل کتاب
من آدم خرید آنلاین نیستم، من گشتوگذار آنلاین برای خرید را دوست ندارم چون بین من و آن زندگی که دوستش دارم فاصله میاندازد. لباس را مثال زدم که برسم به کتاب. این یار همیشگی که کودکیام را پر کرد و جوانیام را سرشار و الانم را رنگیرنگی میکند و پر از اندیشه. من آدم […]
«وصیتها» روایتی است از اشیائی که تنها در لفظ مقدساند
قوانین گیلیاد ترسناک است. زن، تنها در کلام، مقدس به نظر میرسد و برای حفظ این تقدس باید فرزند بیاورد و تسلیم باشد. در گیلیاد فرماندهان طالب دختران کم سن و سالاند و همسرانشان به طرز مشکوکی میمیرند. کسی میتواند در برابر این قوانین تاب بیاورد که حجم وسیعی از خودش را گم کرده باشد، […]
فریدون فروغی پس از بیست سال
از اینها که بگذریم تا مدتی هرکار میکردم فریدون فروغی با آن صدای بم برایم هضم نمیشد. تا اینکه یکشب در بزرگراه نیایش (آن زمان هنوز مرحوم هاشمی رفسنجانی در قید حیات بود و بزرگراه نیایش به آیتالله هاشمی رفسنجانی تغییر نام نداده بود) قطعه «مشتی ماشالا» پخش شد. هرکار کردم چیزی دستگیرم نشد. ریتم […]
«شنل» گوگول چه نقشی در ادبیات دارد؟
او مجبور است برای شنل تازه قناعت کند و فقیرانهتر از قبل زندگی کند اما همین تغییر روح او را به بازی میگیرد و سبب غنای روحش میشود. آکاکی ، کمکم از حالت درخودماندگی جدا میشود و خود را عضوی از یک کل به نام جامعه پیدا میکند. کت یا همان شنل از دست میرود. اینجا […]
روایتی برای مادری که خالق تمام لحظات شکوهمند است
برای این قاعده یک مثال دیگر سراغ دارم. از دنیای شخصی خودم. داستان کوتاهی نوشتم در حدود سه چهار هزار کلمه. جان داستان درخت پیری بود وسط صحن امامزاده شهرمان. سرو بزرگ و پرابهتی است. پیرمردی میگفت هزار سال سن دارد. چاخان میکرد ولی پینههای بزرگ دور تنه و شاخههای قطور خشک شدهاش واقعا شبیه […]
قضیه روز تولد فردوسی از کجا آمده است
در مورد محاسبه سال تولد فردوسی، چند اشاره از خود فردوسی در متن «شاهنامه» داریم. اول جایی که در انتهای کتاب و ضمن شرح رنجهایش در مدت کار روی شاهنامه در این آخرین ابیات، میگوید: چو سال اندر آمد به هفتاد و یک همی زیر بیت اندر آرم فلک … ز هجرت شده پنج هشتاد […]
ژان پل سارتر در «تهوع» در جستوجوی چیست؟
تهوع اثری است چندجانبه، صندوقچهایست که با کلید فلسفه سارتر باز میشود. ـ روکانتن کیست؟ آنتوان روکانتن، مردی سی ساله که در شهر بوویل درباره زندگینامه فردی به نام مارکی دورولبون در حال مطالعه و پژوهش است. روکانتن جوان، دغدغهای جز نوشتن درباره مارکی دورولبون ندارد، نه همسر و فرزندی و نه تنگنای مالی، او […]
«چون بوی تلخ خوش کندر» قدیس نمیسازد
فرهاد مهراد، خوانندهای با آن صدای «تِنور»، از خاطره جمعی گروههای مختلف پاک نمیشود. یکی با «والا پیامدار…» (وحدت) و دیگری با «بوی عیدی، بوی توپ…» و یکی هم با «هفته خاکستری» یعنی با وجود سبک خاص موسیقی و صدای متفاوتش اما سلیقههای بسیاری هستند که ترانههایش را زمزمه میکنند و با آنها خاطره دارند. […]
این روزها بعضیها دارند یواشکی کتاب میخوانند
ـ پیشگو هستند! شاید فکر کنید آنها دریافتهاند که کتاب خواندن بیبهانه چه کیف مرگباری دارد و میترسند کسی از این لذت هولناک خبر شود و جانش را از دست بدهد. نه از این خبرها نیست. آنها گوشی دستشان آمده که هر کتاب آن را به جایی چند کلیومتر جلوتر از باقی آدمها شلیک میکند. […]
«ماتی خان» حرفهای تازه و جذابی دارد
نویسنده در داستانش از عناصری یاد میکند که در حیات ترکمنها نقش اساسی دارند. با این همه مخاطب ایرانی از ماجرای آن خبر دارد. اسکان اجباری ترکمنها در حوالی رود اترک و از قدرت افتادن خانهای ترکمن، در زمان رضا خان، داستان ناآشنایی نیست اما تصویر کردن این داستان بر اساس موقعیتهای دراماتیک تازه، حرفهای […]