مجله الکترونیک
نگاهی به رمان «موندو»
گر قصد دارید موندو را بخوانید با نگاه ورود به دنیایی بی‌پیرایه به سراغش بروید و در زبان و جهان بی‌آلایش راوی غرق شوید. به چشم یک استراحتگاه در میان خستگی‌ها و شلوغی‌های فکری پذیرای سادگی و تخیل موندو باشید.
مروری بر رمان تحسین‌شده «سوران سرد»
فضای مبهم و رازآلود کتاب از ابتدا تا چند صفحه مانده به انتهای کتاب، با قدرت حفظ می‌شود. در واقع غیر قابل حدس بودن وقایع از بزرگ‌ترین امتیازات این اثر است. امتیازی که مخاطبش را مجبور می‌کند بی‌وقفه کتاب را بخواند و ماجراها را دنبال کند. این غیر قابل حدس بودن که نتیجه تعلیق‌های درست […]
مروری بر رمان «وقتی حیات خواب بود»
بانوی داستان در کودکی طی حادثه‌ای پدر و مادر خود را از دست می‌دهد. سرنوشت کودکی تا جوانی او هم به صلاحدید نویسنده در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تا اینکه با همسرش شبیر آشنا می‌شود. برخلاف نظر مادر شبیر، با هم ازدواج می‌کنند. البته شرح مخالفت مادر شبیر و نحوه آشنایی آنها هم موضوعیت […]
نگاهی به رمان «جمجمه‌ات را قرض بده برادر»
نویسندگان این روایت و رمان‌ها که به سبک رئالیستی و تحت تأثیر عظمت واقعه جنگ نوشته شده‌اند، اغلب به ثبت و ضبط وقایع و انتشار سریع آن پرداخته‌اند. هرچند ارزش بخش مهمی از رمان‌های این دوره مربوط به این نوع رمان‌های واقع‌گرایانه است، اما به قول عبدالعلی دستغیب خطر رئالیسم این است که این دسته […]
مروری بر رمان «پل معلق» محمدرضا بایرامی
«پل معلق» رمان تحسین‌شده این نویسنده است که در سال‌های جنگ تحمیلی روی می‌دهد سال‌هایی که می‌توان حدس زد سال‌های پایانی جنگ باشد. زیرا ماشین جنگی صدام حسین در سال‌های پایانی جنگ بود که دست به موشک‌باران از راه دور شهرها می‌زد. دوره‌ای که با تغییراتی که در موشک‌های اسکاد روسی داده بود، برد موشک‌ها […]
مروری بر مجموعه داستان «گوساله سرگردان»
مجید قیصری در این مجموعه بیشتر از آن که بخواهد از جنگ به مثابه جنگیدن و درگیر شدن حرف بزند از پی‌آمدهای جنگ حرف زده است. پی‌آمد به معنی حقیقی کلمه و به معنی آنچه بعد از جنگ و یا در حاشیه جنگ بر انسان وارد می‌شود. در یکی دو داستانی هم که زمان وقوع […]
مروری انتقادی بر رمان «سفر به گرای 270 درجه»
کتاب را می‌توان به سه بخش خانه، اردوگاه و خط مقدم تقسیم کرد. هر چقدر جلوتر می‌رفتم، بیشتر منتظر روایت اصلی بودم، اما با داستانی روبهرو نمی‌شدم. کتاب بیشتر شبیه یک گزارش یا یک سفرنامه است؛ مثل دوربینی است که در چشمان ناصر، شخصیت اصلی کار گذاشته باشند و او ما را از خانه به […]
«شکارچیان ماه» و دروازه‌ای تازه به جنگ
او به دنبال دوستش پا به این سرزمین گذاشت و بعد به نحوی نمک‌گیر خاک جنوب شد. این قصه، راوی داستان تکامل شخصیت انسانی صابر است. که از او به نحوی یک عارف و یک قهرمان می‌سازد. ما به طور همزمان از چند دریچه زمانی با او همراه می‌شویم و آشفتگی‌های فکری‌اش را از درون […]
همه‌چیز به آن هشت سال برمی‌گردد
جهان داستانی شکارچیان ماه، بزرگ است. نویسنده همزمان دارد زمان‌های مختلفی را که تجربه کرده نگاه می‌کند و داستان را پیش می‌برد. کاری به فرم ندارم که به دریچه نگاه راوی سیالیت بخشیده است. قصه شکارچیان ماه قصه شکل‌گیری هویت و فردیت بسیاری از آدم‌های تاثیرگذار در جامعه ماست. نویسنده در شکارچیان ماه تاریخ نمی‌نویسد. […]
روایتی حماسی از روزهای جنگ
موندو روایتی است حماسی از میان مردمی ساده که با تمام توان دست به قهرمانی‌های بزرگ می‌زنند. موندو در لهجه بوشهری به معنی ماندنی است. مهران که او را به‌خاطر داستان تولدش موندو صدا می‌کنند، نوجوانی‌ست جنوبی که دنیای نوجوانی و پر از احساس و طبع لطیفش به ناگاه با دیو جنگ روبهرو می‌شود و […]
«شکارچیان ماه» و مسئله ضدجنگ بودن
کلاف روایت هم با تمام شیوایی زبان در دست نویسنده نیست و ناگهان همه خرده‌پیرنگ‌ها رها می‌شوند. تا حدی که معلوم می‌شود اصلا خرده‌پیرنگی در کار نیست و همه آنها تلاش‌های ابتر نویسنده برای شناساندن شخصیت اصلی به مخاطب است. مثلا آن قسمت‌هایی که نویسنده گریزی به ماجرای «پاریز» می‌زند و از فرجام آن می‌گوید؛ […]
مروری بر تازه‌ترین اثر محمدرضا بایرامی
ـ شده از چیزی بدت بیاید و کارت بشود همان یک چیز؟ برای صابر شده. چه در جوانی‌اش که نگهبان تاکستان بود و مجبور بود شب‌ها بنشیند به نگهبانی و با گلوله ساچمه‌ای قورباغه‌ها را هدف بگیرد، چیزی که حتی یادآوری‌اش هم حالش را به‌هم می‌زند؛ چه حالا که گفته‌اند باید تک تیرانداز منطقه باشی […]
روایتی از حال و روز خارج‌نشینان در سال‌های جنگ
رمان حول محور مشاهدات راوی می‌چرخد و در همان شروع به شرح دقیقی از زمان و مکان می‌پردازد. روایت از پاییز 59 و از ترمینال غرب شروع می‌شود. سال‌های آغازین انقلاب است و ماه‌های ابتدایی جنگ. و در همان مکانِ صحنه آغازین، سفر و خروج از کشور است که به چشم می‌آید. توصیف دقیق و […]
روایتی متفاوت از داستان تمام‌نشدنی عاشورا
قهرمان، زبان و دغدغه‌های رمان شیر نشو نوجوانانه‌اند اما به خوبی می‌تواند بزرگسالان را هم جذب خودش کند. شیر نشو نوستالژی‌ای است از روزهای عظمت و شوکت تعزیه‌خوانی در ایران و همینطوری همدلی مردم در سختی‌های دوران جنگ و بدین ترتیب رمانی در فضای معاصر ایران است. کتاب داستان زندگی، ترس‌ها و تصمیمات جمشید است، […]
خرمشهر آزاد شد ـ 4
برخلاف شخصیت‌های اصلی خوب و رو به رشد داستان، شخصیت‌های فرعی رمان «ایران‌شهر» به غایت کلیشه‌ای و تکراری‌اند. البته این نکته هم مهم است که خرده پی‌رنگ‌ها و شخصیت‌های فرعی که بیشتر شبیه تیپ هستند، به پردازش شخصیت‌های اصلی داستان و مواجهه مخاطب با آنها کمک کردند. اما این تیپ‌های کمی لوس(!) بعد از جلد […]
تحلیلی روان‌شناختی بر رمان «سوران سرد»
در هر سرزمینی، جنگ یکی از ناگوارترین حوادثی است که تأثیرهای عمیق و اغلب طولانی‌مدّت بر بخش‌های مختلف جامعه می‌گذارد. این تأثیرها عمیق‌تر و ماندگارتر خواهد بود، اگر جنگی نابرابر اتفاق بیفتد و مردم کشور را سال‌ها درگیر جنگی خصمانه و تحمیلی کند. چنین واقعه‌ای قطعاً قبل از آنکه ساختارهای جامعه را درهم بریزد، روح […]
آیا «زمین سوخته» واجد مولفه‌های رئالیستی است
پیش از ورود به مبحث اصلی این نوشتار لازم است یک گام به عقب برگردم و مختصر توضیحی در باب رئالیسم در ادبیات بدهم. رئالیسم یا واقع گرایی با رویکرد فلسفی نمایانگر نوعی نگاه و تمایل نسبت به هر پدیده و یا موضوعی است که خارج از ذهن و در عالم عین موجودیت دارد. اما […]
