مجله الکترونیک
«دروازه خورشید» و فراز و فرودهای مردم فلسطین
«دروازه خورشید» با وجود تمام نکاتی که درباره آن گفته شد، مخاطبان را تا حدودی با فرهنگ، تاریخ و سنتهای مردم فلسطین و مهمتر از همه با ادبیات عرب آشنا میکند.
«کوی غزلها» و تحلیلی بر ترجمه و فضای آثار عربی
فضای داستان و اتفاقاتش برای مخاطبی که مثلاً «کوچه مدق» نجیب محفوظ را خوانده باشد، نمیتواند تکاندهنده و شوق برانگیز باشد. در عین حال رمان، شرح اندوه و شادی مردمی است که در تله درام گیر افتادهاند. کتاب نه گذشته را رد میکند و نه آن را تحسین میکند، فقط زندگی را شرح میدهد تا جایی که کلافهمان میکند.
مروری بر داستانی از کشتار صبرا و شتیلا
داستان «سرزمین گمشدگان» درباره غریبان، گرامیداشتن غریبان و غریبکشی در قلمرو بیروت در برهه جنگ داخلی لبنان است.
نگاهی به رمان نویسنده تبعیدی مصری
سالهایی که در دانشگاه زبان و ادبیات فارسی میخواندم، خیلی زیاد با دانشجوهای زبان و ادبیات عربی برخورد داشتیم و خیلی از اساتیدمان هم با آنها مشترک بود. استاد مجتبی بشردوست؛ استادی که بسیار میدانست، همیشه به ما ادبیات فارسیها توصیه میکرد که ادبیات عرب را هم بخوانیم و پیگیری کنیم. البته آن سالها آثار […]
مروری بر روایت هشام مطر از بازگشت به سرزمین پدری
اگر نتیجهگرا هستید یا داستانهایی را دوست دارید که پیرنگ مشخصی دارند، «روایت بازگشت» دیوانهتان خواهد کرد؛ زیرا احتمالا نویسنده از ان آدمهایی است که مسیر را به مقصد ترجیح میدهد.
مروری بر رمان «زیبای جاکارتا»
نجیب الکیلانی شخصیتی ضد کمونیست بود. از طرف دیگر روابط ایدئولوژیک بین مصر و اندونزی الهامبخش نوشتن این رمان بوده است؛ ماشومیهای اندونزی و اخوانالمسلمین مصر روابط حسنهای با هم داشتند و در برههای از تاریخ معاصر برخی جریانهای اسلامگرای اندونزی که به دنبال ایجاد یک دولت اسلامی در اندونزی بودند، از میان جامعه عرب […]
مروری بر جهانی که نجیب محفوظ در آن زندگی میکرد
در سال ۱۹۶۶، برخی از اعضای شورای نشست قيادی انقلاب، از جمال عبدالناصر خواستند تا نجیب محفوظ را به خاطر نوشتن رمان «وراجی روی نیل» تنبیه کند. عبدالحکیم عامر یکی از اعضای شورا معتقد بود نجیب محفوظ با این رمان به حکومت مصر و مسئولین آن، کنایه میزند. قرار بازداشت نجیب محفوظ صادر شد، اما […]
مروری بر گزیده موسی بیدج از ادبیات عمان
کلمه «سپیدهدم» که با نام حواصیل ترکیب شده نیز از اندوه و غم خالی نیست، نه فقط به خاطر اینکه سپیدهدم فضایی وهمآلود و هنگامهای است که نور گریبان ظلمت را میشکافد و سوزی ناپیدا در آن موج میزند بلکه ممکن است مخاطب را یاد شعر میاکوتو شاعر اهل موزامبیک بیندازد که گفت: «و اندوه […]
مروری داستانی بر ماجرای فلسطین
من پناهنده نیستم از معدود کتابهای ترجمه شده از ادبیات عرب در زبان فارسی است که به قضیه فلسطین و اشغال سرزمینهای آنها توسط رژیم اشغالگر قدس پرداخته و به خوبی تاریخ این سرزمین و اتفاقات را با زبان داستان بازگو کرده است. زنان و مردانی که اشغال را باور نکردند و به امید روزی […]
مروری بر کتاب «سفر به سرزمینهای غریب»
قمر در روستایی زندگی میکند که ساکنانش معتقدند آنجا نفرین شده است چرا که سالهاست هیچ دختری در آنجا به دنیا نیامده است. روستایی مردسالار که فقط مردانش میتوانند اظهار نظر کنند و کسی حق ندارد روی حرف آنها حرفی بزند. قمر خواهر دوقلویی به نام شمس دارد که در کنار او و پدر و […]
روایتی از سودان، سرزمین انجیر فرعون و دستگاه امنیتی
به ادعای خبرگزاریهای عربی، حلقه سانسور مطبوعات در سودان گاهی بیش از اندازه تنگ میشود و کار نوشتن را در این کشور، به امری دشوار بدل میکند. امیر تاجالسر که اینک ساکن دوحه قطر است، نتوانسته نسبت به این اوضاع بیتفاوت باشد به همین خاطر دست به قلم برده و کتاب «صائد الیرقات: شکارچی کرم(های) […]
پرت شدن به دنیای غریب با روایت زنانه
از تمام اینها که بگذریم، فرهنگ زنان فرانسوی زمین تا آسمان با فرهنگ زنان مسلمان عرب تفاوت داشت. مادر امین تا به حال از خانه بیرون نیامده بود، پا در کوچههای خاکی و نارنجی رنگ مدینه نگذاشته بود و شهر را تنها از پشت پنجرههای مشبک دیده بود. درسی نخوانده بود و تمام زندگیاش در […]
پیشگویی جنگ داخلی در «بیروت 75»
پیش از سخن گفتن درباره «بیروت ۷۵» خوب است به یک نمونه جنجالی از ادبیات دیستوپیایی اشاره کنیم. رمان «قلعه حیوانات» اثر جورج اورول یکی از مشهورترین کتابهای دیستوپیایی و دارای ماهیت افشاگرانه است. قلعه حیوانات نمودی از وقایع قبل و دوران استالین و انقلاب روسیه و بعد از آن است. داستان بیروت ۷۵ نیز […]
جاده بستری برای قصهگویی
در کشوری که جنگ است و هر روز هزاران جسد را از نظامی تا غیرنظامی در گورهای دستهجمعی دفن میکنند و فرصت برگزاری هیچ مراسمی برایشان نیست، این وصیت پدر خود آغازگر جنگ دیگری است. نبرد آدمی با آدمی، آدمی با خودِ نهفته در درونش، آدمی با طبیعت و نظام حاکم بر آن که هر نوع […]
روایتی از دهه سیاه الجزایر
احلام مستغانمی در نقاب یک رمان عاشقانه، از دهه سیاه الجزایر مینویسد. او که شعر هم میسراید درباره انگیزه نوشتن رمانش چنین میگوید: «وقتی معشوقت را از دست میدهی شعر میگویی و زمانی که وطنت را از دست میدهی، به سراغ نوشتن رمان میروی.» «مشکی برازنده توست»، ماجرای خواننده بیست و هفت ساله الجزایری به […]
خواننده «شادیهای گنبد» باید کارآگاه باشد!
در نمایشنامه جزئیات خجالتآور زندگی بازیگران که از قضا افرادِ با آبرو و موجهی به نظر میرسند از جمله خشم، فساد و انحطاط اخلاقی به طور کامل آمده است. با وجود مخالفت بازیگران برای ایفای نقش، آنها مجبور میشوند برای تطهیر گناهان گذشته، اجرای نمایش را ادامه بدهند. این رمان در سال ۱۹۸۱ میلادی نوشته […]