مجله الکترونیک
مروری بر رمانی که اقتباسش چنگی به دل نمی‌زند
احساسات در رمان «شب‌های روشن» بی‌پرده روایت می‌شوند، انگار کسی که عاشق می‌شود، صفات دیگری چون صداقت ناخواسته در وجودش بیدار می‌شود و همین عشق را ارزشمندتر می‌کند.
مروری بر «نه فرشته، نه قدیس» اثر ایوان کلیما
رمان پر است از اشاره به وقایعی تاریخی که در دنیای واقعی به وقوع پیوسته است؛ از مجازات برخی از سران آلمان نازی و اشاره به نام آنها تا ارجاع به وقایع سیاسی و تظاهرات جوانان در دوره‌های مختلف و مرگ خودخواسته ویرجینیا وولف و گفت‌وگوهای حول مذهب و خدا و آفرینش و… . توجه […]
مروری بر مجموعه داستان «آقایی از سان‌فرانسیسکو»
بونین خواننده را در داستان‌ها و شخصیت‌هایش حل می‌کند. ما آن خانه‌ها، دیوارها، پنجره‌ها، کف‌پوش‌ها و پرده‌ها، آن شخصیت‌ها، خلق‌وخو‌ها، گفتگوها، هیجانات و احساساتشان را با گوشت و پوستمان حس می‌کنیم. او مانند یک نقاش تمام جلوه‌ها و بازی‌های نور، سایه و رنگ را در طبیعت پیش چشمانمان می‌آورد. تمام حرکات نور در داستان حس […]
مروری دیگر بر «شب‌های روشن»
قهرمان داستان، جوانی است که زندگی‌اش هیچ فراز و فرودی ندارد. هیچ کسی در زندگی‌اش نیست و با هیچ کسی دوستی ندارد. دوستانش در و دیوارهای شهرند و آنقدر در خیالاتش با آنها حرف زده که صدایشان را می‌شنود. هر روز از کنار مردم سن‌پترزبورگ رد می‌شود و بی‌آنکه نه آنها او را بشناسند و […]
روایت مسیری خطرناک در «مادر»
مادر با توصیف زندگی سیاه و تلخ کارگران یک کارخانه و خصوصا کارگری به نام میخائیل ولاسوف آغاز می‌شود. کارگری که فقر و تحقیر از او مرد تندخو، دائم‌الخمر و فحاشی ساخته که زندگی را به کام همسرش پلاژیا (در ترجمه علی‌اصغر سروش، پلاگه) و پسرش پاول زهر کرده است. با مرگ میخائیل عملا داستان […]
تصویر بی‌پرده تولستوی از مرگ
درد باعث می‌شود ایوان از خانواده‌اش دلخور باشد، از آنها که انقدر راحت و بدون درد در عمارتی که او عمرش را برایش گذاشته؛ قدم می‌زنند و زجر کشیدن ایوان مایه عذاب وجدان‌شان است. اصلا حضور ایوان که تندخو و بیمار است، آزرده‌شان می‌کند. این آزردگی دو طرفه است. ایوان مهر می‌خواهد و خانواده‌اش مهری […]
کتابی برای ورود به جهان داستایفسکی
ـ دیوارهای سنگی داستایفسکی، مراد از حضور شخصیت مرد زیرزمینی را در ابتدای اثر بیان می‌کند. او ضرورت خلق این شخصیت را در امکان حضور چنین شخصیت‌هایی می‌داند که ماحصل نهایی اجتماعی هستند که اثر در آن شکل گرفته است. اما این اجتماع چگونه اجتماعی است که میوه آن شخصیتی به سانِ مرد زیرزمینی خواهد […]
چخوف و میل تغییر آینده
چخوف گرچه برای آینده مردمش نگران است و میل به تغییر در داستان‌هایش قابل مشاهده است اما اهل نسخه‌پیچی‌های مرسوم که حقیقت را تنها نزد خود ببیند نیست. مثلا در داستان «حادثه‌ای در زندگی یک پزشک»، پزشک جوانی به بالین زنی جوان می‌رود که اوضاع و احوال روحی‌اش خوب نیست. پزشک شب را در خانه […]
دورنمای یک غول در «رنج‌کشیدگان و خوارشدگان»
ـ اول‌شخص مفرد: عریانیِ زیبا داستایفسکی این کتاب را در راه برگشت از سیبری نوشته است. کتاب واجدِ نوعی روایت اول‌شخص مفرد است که به‌خوبی می‌توان تأثیر سال‌های زندان و انزوا را در انتخاب این نوع زبان، برای روایت، که جنبه‌ای زمزمه‌ای دارد مشاهده کرد. داستایفسکی دو کتاب دیگر را با همین زبان نوشته است. […]
داستانی از تجربه اعتیاد نویسنده روس
این‌گونه شد که نویسنده سرشناس روسی در ورطه افیون سقوط کرد و روزبه‌روز بر اعتیادش افزوده شد، به‌گونه‌ای که حتی قادر نبود روزی را بدون تزریق مرفین سپری کند. همین تجربه وحشتناک بود که باعث شد دست به نوشتن ببرد و کتابی کوتاه به رشته تحریر درآورد به نام «مرفین»، که گویی ادامه مجموعه «یادداشت‌های […]
مروری تحلیلی بر «قمارباز» پیامبر روس
«قمارباز» هیچ‌گاه نمی‌تواند به یک نقد ساده‌باورانه علیه فعل قماربازی فروکاسته شود بلکه این اثر انتقادی است به تمام زندگی بشر. در این کتاب بارها به کلمه «چرخ» برخورد می‌کنیم با این تفاوت که گاهی مراد از چرخ، چرخ بازی رولت است و گاهی چرخ زندگی. اتفاقات کتاب در یک شهر خیالی اتفاق می‌افتد. شهری […]
«جنایت و مکافات» نقطه پرواز داستایفسکی است
رنج در ادبیات داستایفسکی رسیدن به نقطه اوج است. عیش مدامش درد است و نگاهش به انسان. انسان در ادبیات داستایفسکی غایت و هدف است و او را در جایگاه بالایی می‌بیند. در مقام سخت‌ترین انتخاب‌ها می‌گذاردش و بعد خودش روی چهار پایه‌ای می‌نشیند و به کنش‌ها و انتخاب‌های تصویری که خلق کرده است، نگاه […]
«مرگ و پنگوئن» روایت زندگی‌های متلاشی شده است
«مرگ و پنگوئن» پنج سال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوکراینِ در گیر تورم صدبرابری و بازار آزاد و مالکیت خصوصی منتشر شد و داستان مردی به نام «ویکتور» را برای مردم روایت کرد. مردی که از سودای رمان‌نویسی به سوگ‌نامه‌نویسی می‌رسد. سوگ‌نامه‌نویسی در یک روزنامه، بدون ذکر نام و نشانش که البته […]
«شنل» گوگول چه نقشی در ادبیات دارد؟
او مجبور است برای شنل تازه قناعت کند و فقیرانه‌تر از قبل زندگی کند اما همین تغییر روح او را به بازی می‌گیرد و سبب غنای روحش می‌شود. آکاکی ، کم‌کم از حالت درخودماندگی جدا می‌شود و خود را عضوی از یک کل به نام جامعه پیدا می‌کند. کت یا همان شنل از دست می‌رود. اینجا […]
جست‌وجویی زنانه برای یافتن روزنه نور در دنیای تیرگی‌ها
هدا مارگولیوس کووالی، نویسنده و راوی داستان، روایت خود را از فرستاده شدن به اردوگاه‌های کار اجباری در سرزمین دیگر، آغاز می‌کند. او ایده‌ها و ایدئولوژی پیچیده‌ای ندارد. برای زندگی می‌جنگد و در میان بیم و امید در تناوب است. اما پا پس نمی‌کشد. داستان پر از تصاویر بدیع و آشنایی‌زدایی شده است که مخاطب […]
این نت تکرارشونده زندگی فرودستان است
تجربه قبلی خواندن از این نویسنده با مترجم مشهورش، تجربه دلچسبی نبود که می‌توانید سراغ آن مطلب بروید و نگاهم را درباره‌اش بخوانید. در حالی که سعی می‌کنم بر این حس غلبه کنم، ولی درباره این کتاب نشد اینطور برخورد کنم و با حس یک شکست کتاب را آغاز کردم. اما خیلی طول نکشید که […]
