مجله الکترونیک
مروری بر رمان «چاه سرخ»
داستان چاه سرخ به سرگذشت ندیمه همسر شاه اسماعیل صفوی میپردازد که روایت آن در زمان چنگ چالدران میگذرد. در این داستان تاریخی بانو زلیخا سرگذشت خود را روایت و مرور میکند.
تصویری از جامعه از هم گسیخته امروز در «نوبت ناتانائیل»
به لحاظ داستانی هیچ چیز ارزشمندی دستتان را نمیگیرد. اما اگر به «نوبت ناتانائیل» به چشم یک پاورقی مدرن از حسینقلی مستعانِ زمانه نگاه کنید شما درستترین زاویه را انتخاب کردهاید. پاروقی که به درد یک ستون در روزنامه میخورد و بعد پیچیدن سبزی در آن. آنجا که قلندران پیژامهپوش دور هم جمع میشوند، دودی […]
«ماتی خان» و روایت یک اعتراض
«ماتی خان» روایت یک اعتراض است، اعتراض قبیلهای که قصد ندارد اجازه دهد زیر چرخدندههای مدرنیته وارداتی رضا پهلوی و نامردمی ماموران دولتی له شود و فرهنگش دیگرگونه شود. رمان راوی سالهای ابتدایی حکومت پهلوی اول است؛ راوی تمام کوتاه آمدنها و نرمشهای ماتی خان و اهالی قبیله برای داشتن زندگی آرام، که البته نصیبشان […]
«آبنبات هلدار» روایتیست از دههای عجیب در تاریخ معاصر
دهه شصت از آن مقاطع زمانی است که در میان دهههای معاصر ایران بیش از هر مقطع دیگری واجد مولفههای متعدد و متنوع پژوهشی بوده است. دههای که بلافاصله پس از انقلاب سال 57 از راه میرسد آن هم در حالی که در آن یکی از عجیبترین و طولانیترین جنگها در جریان بود. «آبنبات هلدار» […]
«محرمانه میلان» حکایتگر تضاد میان غرب و شرق است
مهاجر، با سردرگمی در فرهنگ کشور میزبان دچار اختلال هویت میشود؛ گویی از فرهنگ خویش گسیخته است، اما به فرهنگ کشور میزبان نیز هنوز تعلقی ندارد؛ بنابراین، برای یافتن هویت حقیقی خود، همواره در تکاپوست. فرد مهاجر، با دیدن و شنیدن آنچه در کشور میزبان میگذرد، دچار شوک فرهنگی، تزلزل شخصیتی و دوگانگی اندیشگانی میشود. […]
سفر با طعم «آبنبات هلدار»
ما داستانها را از زبان «محسن» میشنویم و از پنجره نگاه او به قضایا مینگریم و در همان روایتهای آغازین که خود راوی، تمام و کمال برایمان شخصیتپردازی میشود؛ پی میبریم که او راوی موثقی نیست[1]. دقیقا از همانجایی که به این نکته پی میبریم، روایتها در نگاهمان شیرینتر میشوند. وقتی «محسن» را درستتر شناختیم […]
مواجهه با سوگ و مرگ در «سنگی که نیفتاد»
«سنگی که نیفتاد» کشمکشهای فکری و سرشار از تردید مردی به نام سعید را تصویر میکند که بعد از مرگ همسرش با مادر و دخترش زندگی میکند. مادر سعید نماینده مادران سنتی نگران و دلسوز و اهل عبادت است. عابدی که نمیتواند گره از شک فرزند مصیبتزده باز کند. این رمان به شدت درگیر دو […]
«باد نوبان» داستان سازشناپذیرهاست
«بیبی»، مادر نخلو که نماد سنتها و آیینهای غلط است پسرش نخلو و عروش شروه را به خاک سیاه مینشاند و بعد آنها را در روستای خالی از سکنه تنها میگذارد و پیش دخترش به میناب میرود. کار شروه از جنون به کشیدن آب دریا میکشد تا شاید نوزادش را دریا به او پس بدهد […]
«سکههای سفالی» شعار نمیدهد
آنچه داستانهای عاشورایی عصر حاضر را از دیگر متون نثر پیرامون واقعه عاشورا متمایز میکند، تلاش نویسندگان در دیگرگونه دیدن و دیگرگونه ارایه کردن این روز با مطالعههای دقیق تاریخی است. ظلمی که در روز عاشورا بر حضرت اباعبداللهالحسین (ع) و یارانش رفته، برای هر شیعه در اقصی نقاط عالم، برانگیزاننده نوعی از احساسات دینی […]
تصویری ملموس از رنج در «عاشقی به سبک ونگوگ»
«عاشقی به سبک ونگوگ» در دو خط داستانی پیش میرود. اما این خطوط موازی اصلا با هم خوب تنیده نمیشوند و کلمات کتاب مثل ذرات جدا از همِ معلق مانده در اتمسفرند. همین یک دست نشدن و گم شدن سر رشته در پیش رفت و ادامه رمان سبب میشود که علیرغم نثر خوب، مخاطب رمان […]
عشق در «عاشقی به سبک ونگوگ» با زیادهگویی گم میشود
بیایید از اول شروع کنیم. ابتدای رمان جذاب است و با روایت البرز، نوکر خانهزاد سرتیپ آغاز میشود که در لانه سگ گیر افتاده. به خاطر نازلی، دختر سرهنگ که عشق همیشگی البرز بوده. از همان بچگی تا حالا. لحظههای گفتن از این عشق آتشین، این از خود بیخود شدگی و خود را فراموش کردن […]
«آه با شین» و مردمی که فرصت تحلیل مدرنیته را نیافتند
«آه با شین»، قصه مردی است که در انتهای زندگی با بیماری کهنه «زندهبودن» و «زندگی» به بیمارستان میرود و هربار با یک بهانه کوچک به خاطرات گذشته بازمیگردد. گذشتههای دور، گاهی آنقدر دور که سنش قد نمیدهد و میرسد به خاطرات پدربزرگهایش، اما چون معتقد است که زندگی و رنج و راحتش ارثی است […]
«عاشقی به سبک ونگوگ» بنایی رو به ویرانی
داستان غیرخطی پیش میرود و در بستری تاریخی از زمانِ بعد از فتحعلی شاه قاجار تا محمدرضا شاه پهلوی روایت میشود. کتاب از این حیث اطلاعات تاریخی ارزشمندی را در اختیار خواننده قرار میدهد. وقایع زمان مشروطه تا حوادث پیرامون انقلاب، به کمک جریان داستان و توصیفات راوی گاه به تفصیل و گاه به اجمال برای […]
«مفتون و فیروزه» تصویر جامعه ایرانی در دهه پنجاه است
انقلاب اجتماعی، انقلاب در ساحات گوناگون و طبقات جامعه است به گونهای که ساختار سیاسی تحت تاثیر این اراده برای تغییر چارهای جز دگرگونی وجود ندارد و نظام سیاسی قبلی ساقط میشود. انقلاب ایران انقلابی اجتماعی بود و از اینرو نویسنده «مفتون و فیروزه» را تحسین میکنم که سراغ بخش مهم و مغفول این انقلاب […]
«بینام پدر» داستان شخصیتهاست
داستان در سه خط روایی پیش میرود. اینکه این سه خط داستانی بتوانند در همه تنیده و یکپارچه شوند و نمودار منطقی برای قصه بسازند حاصل فرم است. یعنی نویسنده نشان میدهد اگر تکنیک مبتنی بر پیرنگ باشد، منجر به فرم میشود. از طرفی پیرنگ قصه هم دست نویسنده را در فرم باز گذاشته است […]
استعارهای داستانی از روشنفکر ایرانی پهلوی دوم
رمان «عاشقی به سبک ونگوگ» با رویکرد تاریخی اشارههایی جدی و غیرقابل انکار به جریان روشنفکری دارد. واقعیت این است که با فروپاشی بزرگترین جریان روشنفکرانه تاریخ معاصر، یعنی کمونیسم، اساس جریان روشنفکری جهانی از معنی کلاسیک خود و جزمیت و قاطعیت و پیشتازی فاصله گرفته است. در ایران هم که چشمداشتن به راههای سهلالوصول […]
نویسنده با «ماتی خان» شما را خسته نمیکند
داستان «ماتی خان»، روایت طایفهای از قبایل ترکمن است که در حاشیه رود اترک ساکن شدهاند و روستایی را به نام «خایرخوجه» بنا کردهاند. اهالی این آبادی در اثر بیاخلاقی امنیههای رضاخان و چپاول شدن اموالشان و ماجرای کشف حجاب اتفاقات ناگواری را از سر میگذرانند که جانمایه داستان است. «ماتی خان» بزرگ این طایفه […]