مجله الکترونیک
«شنل» گوگول چه نقشی در ادبیات دارد؟
او مجبور است برای شنل تازه قناعت کند و فقیرانهتر از قبل زندگی کند اما همین تغییر روح او را به بازی میگیرد و سبب غنای روحش میشود. آکاکی ، کمکم از حالت درخودماندگی جدا میشود و خود را عضوی از یک کل به نام جامعه پیدا میکند. کت یا همان شنل از دست میرود. اینجا […]
«ماتی خان» حرفهای تازه و جذابی دارد
نویسنده در داستانش از عناصری یاد میکند که در حیات ترکمنها نقش اساسی دارند. با این همه مخاطب ایرانی از ماجرای آن خبر دارد. اسکان اجباری ترکمنها در حوالی رود اترک و از قدرت افتادن خانهای ترکمن، در زمان رضا خان، داستان ناآشنایی نیست اما تصویر کردن این داستان بر اساس موقعیتهای دراماتیک تازه، حرفهای […]
«دیلماج» گویای اشراف نویسنده به تاریخ است
«میرزا یوسف خان» راه زیادی میپیماید تا به «زینت» برسد. در طی این راه، مسیر داستان از سیاست و فضای روشنفکری آن زمان میگذرد و نویسنده تلاش میکند علاوه بر اینکه داستان تاریخی مینویسد، تحلیل سیاسی خود را نیز از زمان مشروطه بیان کند. قصه درباره مردی است که در دستگاه امیرکبیر، مستوفیگری میکند. بعد […]
زاویه دروبین این روایت روی قلب مادران بسته شده
کلمات کاری میکنند هر صفحه را که ورق میزنی، بوی تند وایتکس از روی کاغذ بالک بلند شود و تا عمق ریههایت را بسوزاند. ناخودگاه پوست پشت دستت به خارش و سوزش بیفتد و دهانت طعم گس و تلخی بگیرد که عطش به جانت بریزد و یک ریز به دنبال جرعه آبی باشی تا آتش […]
این کتاب نمیگذارد آب خوش از گلویتان پایین برود
خط داستانی مشخص و روشن است. داستان پیرنگ محکم و استواری دارد که همه المانهای آن به پیرنگ وفادارند و این نکته از ویژگیهای ادبیات ژانر است. «یورش سرد» از چند لحاظ قابل اهمیت است؛ اول اینکه داستان از دل تاریخی روایت میشود که از زمان حاضر فاصله بسیار دارد. همین بستر تاریخی نیازمند تحقیق […]
ضرباهنگ «پاییز آمد» دلنشین است
نکتهای که در «پاییز آمد» دیدم این است که ما از فضای حاکم بر جامعه آن هم در دو برهه حساس پیروزی انقلاب و شروع و روند جنگ تحمیلی هیج نصیب و تصویری در روایت نداریم. تصورم از مستندنگاری که خاطرهنویسی یکی از انواع آن است، این بود که راوی باید گزارش دهنده تمام وقایع […]
چالشی سخت در دل یک ماجرای تاریخی
داستان از خان کوه هزار مسجد است و بکتاش و عالیهاش. بکتاشی که میخواهد کیخسرو شاهنامه باشد. نویسنده میخواهد تاریخ را با فرهنگ کهن گره بزند و برای این اسطورهیابی چه اثری مستحکمتر از شاهنامه میتواند بیابد. تلفیق داستان اگر با شاهنامه دست میداد داستان را چند پله بالاتر میبرد اما دریغ که شاهنامه گویی […]
ابنعربی «گاه ناچیزی مرگ» پردهنشینِ مهجور نیست
مخاطب از پیش میداند آنچه پیش رو دارد از جنس عرفان است. اما نثر کتاب و قلم پرکشش و استفاده از عناصر داستانی، کتاب را دلنشین میکند. ریتم و نثر داستان در سایه ترجمه خوب، مخاطب را در هالهای از آرامش به دنبال خود میکشد و در میان سطور داستانی آن غرق میکند. «گاه ناچیزی […]
«همزاد»؛ قصه رنج آدمهای سیاه و سفید
شخصیت شیرزاد تنها یک قهرمان کشتی با توانایی ذهن برتر و حس برتر نیست بلکه نماینده یک نسل است. نه تنها او بلکه شخصیتهایی که آقای آزاد در رمانش میسازد هر کدامشان حرفهایی دارند که در پسشان منظوری نهفته است. شهرزاد، ربابه، آرام، سروان و… داستان را روابط میان انسانها میسازد. یک نکتهای که در […]
خواندن تاریخ با زبانی غیر از تاریخ
متقدمترین مقتلی که در دست است از ابومخنف نقل شده که شیخ مفید در ارشاد به آن گزارش استناد میکند. مقاتل معروف دیگری چون لهوف و مقتل الحسین خوارزمی نیز به رشته تحریر در آمدهاند. من اعتقاد دارم مقاتل اولیه بهخصوص ابومخنف علیرغم سختخوانی، چون با حادثه قرابت بیشتری دارند، بیپیرایهتر از آن حرف میزنند. […]
آیا میتوان گفت «برادران کارامازوف» آئينی نیست؟
در آثار ادبی و مشهور جهان نمونههای روشنی از ادبیات آئینی دیده میشود، برای من جذابترینشان «برادران کارامازوف» است. البته که داستایفسکی نظرگاه روان شناختی دارد و آثارش با اگزیستانسیالیسم و انسانگرایی و پرداختن به مقوله رنج شناخته میشود. حالا گذشته از جایگاه اخلاق میخواهم ادعا کنم که «برادران کارامازوف»، آئینی است. زیرا در این […]