مجله الکترونیک
«دیلماج» گویای اشراف نویسنده به تاریخ است
«میرزا یوسف خان» راه زیادی می‌پیماید تا به «زینت» برسد. در طی این راه، مسیر داستان از سیاست و فضای روشنفکری آن زمان می‌گذرد و نویسنده تلاش می‌کند علاوه بر اینکه داستان تاریخی می‌نویسد، تحلیل سیاسی خود را نیز از زمان مشروطه بیان کند. قصه درباره مردی است که در دستگاه امیرکبیر، مستوفی‌گری می‌کند. بعد […]
عبور سمیه عالمی در کتابش از جنسیت
در این رمان ریحان نماینده زنی است که برای همراهی با همسرش با بخشی از درون خودش مواجهه می‌یابد که برای خودش هم غریب و ناشناخته است اما همین زن در رویارویی با مرگ فرزند اراده کرده است تا در آن سیاه‌چاله سوگواری باقی بماند. حالِ او حال همه آدم‌های عزاداری است که به سبب […]
روایتی که به پهلوی‌ها بر نمی‌خورد
در دوره پهلوی دوم زمانی که فشار بر مطبوعات تقریباً کمتر شده بود، مجله «سپید وسیاه» دست به انتشار خاطرات «مهدی فرخ» ـ سناتور انتصابی مجلس پنجم سنا ـ زده بود که از قضا با اقبال عمومی هم مواجه شد و به این صورت از بقیه مجله‌ها جلو افتاد. در این زمان بود که مجله […]
روایتی درباره نویسنده‌ای که خواندن آثارش مُد بود
سال سوم دبستان بودم که معلم موضوع انشایی به ما داد: «میازار موری که دانه‌کش است…» انشا را نوشتم و آمدم سرکلاس. معلم اسمم را صدا زد و گفت بیا انشایت را بخوان. رفتم کنار تخته سیاه ایستادم و انشایم را خواندم. تمام که شد در کمال ناباوریم معلمم برایم دست زد و به بچه‌های […]
کتاب اسماعیل واقفی از کجا ضربه می‌خورد؟
به واقع از ارمغان‌های بدل شدن جهان به دهکده‌ای کوچک از از بین رفتن رنگین‌کمان فرهنگ‌های گوناگون است. دهکده جهانی کوچکی که همه را متحدالشکل می‌خواهد. اسماعیل واقفی، در اولین تجربه نویسندگی خود «واو»، با دستمایه قرار دادن داستان مردی که در راه رسیدن به اهدافش همه تلاشش را به کار می‌بندد؛ سعی در بازنمایی […]
«دیلماج» حجاب میان دیروز و امروز را پس می‌زند
شمایل تازه‌ای که شباهت چندانی به میرزا یوسف قبل ندارد. سرگشته است و نشانی از آرمان‌های پیشین در او دیده نمی‌شود. بیشتر از قبل، از آزادی دم می‌زند و کمتر از گذشته در راه آن قدم بر می‌دارد. شاه آبادی در «دیلماج» به خوبی سمت و سوی جریان روشنفکری آن دوران را به تصویر می‌کشد؛ […]
ناگفته‌هایی از مقوله فقر در ایران عصر قاجار
خانم کرونین در مقاله مفصل خود به ستیز با باورهای اشرافی و روشنفکری در مورد طبقات فرودست جامعه رفته و با طرح شواهد تاریخی به مخاطبش نشان می‌دهد مستضعفین جامعه ایرانی بر خلاف آنچه که در تاریخ‌نگاری‌های رسمی و قرائت‌های روشنفکری از آنان یاد می‌شود نه توده‌هایی بی‌شکل، سست‌رای، سبک‌سر و منفعل که بازیچه دست […]
«سمفونی پاستورال» درباره یک چیز مرموز است
«سمفونی پاستورال» یا «سمفونی چوپانی» عنوان سمفونی شماره شش لودویگ فان بتهوون است، که در موومان اول از پدیدار شدن احساس‌ها و هیجان‌های دلپذیر و مطبوع به هنگام گام نهادن به دامان طبیعت در یک روستا حرف می‌زند و این روایت داستانی نیز به پدیدار شدن احساس تعلق در دل دختر نابینا پرداخته و داستانی […]
سعدی در مدرسه نظامیه استادان معروفی داشت.(3) خواجه نصیرالدین توسی (672-607) دانشمند معروف، یکی از استادهایی بوده که همان زمان در این مدرسه شاغل بوده و احتمالاً سعدی پای درس او هم نشسته. نجم‌الدین رازی (672-570) صوفی معروف و صاحب کتاب «مرصاد العباد» هم به سعدی درس داده. یک شهاب‌الدین سهروردی هم هست که با […]
تاملی بر عکس روایی «حوض خون»
ما شاهد در کنار هم نشستن زنانی هستیم که همگی به یک کار مشابه مشغول‌اند و نگاه‌هایشان به یک سوست، اتاق سیمانی که فاقد معماری خاص و عناصر تمایزبخش است، باعث می‌شود تمایزگذاری میان زنان سخت شده و همه آنها در محیط، یکسان و شبیه به نظر برسند؛ بدون هیچ تفاوتی، گویی یک نفر تکثیر […]
استفاده از تجربه شاعرانه به نفع داستان
نکته قابل توجه در این گونه آثار این است که استفاده از زبان شاعرانه همیشه مثل راه رفتن بر لبه تیغ است. مثل موسیقی فیلم که هر قدر هم زیبا باشد در صورتی که در خدمت فیلم نباشد ضعف محسوب می‌شود، زبان زیبا هم چنین است. اگر هر عنصری در داستان ساز خود را بزند […]
یک انتخاب مناسب برای مطالعه روابط ایران و عثمانی
کتاب «ایران و جنگ جهانی اول» کتابی است که به همین جزئیات پرداخته است. در واقع این کتاب مجموعه‌ای از مقالات درباره اوضاع و احوال ایران در جنگ جهانی اول است. تورج اتابکی که این مقالات را جمع‌آوری کرده، استاد تاریخ دانشگاه آمستردام است. مدت زمان زیادی نگذشته بود که مفاهیمی هم‌چون مردم و ملت […]
فریادهای اعتراضی سیلونه در «نان و شراب»
کتاب «نان و شراب» نیز در همان زمان نوشته شد. این کتاب در سال ۱۹۳۶ میلادی به زبان آلمانی در سوئیس و در سال ۱۳۴۵ شمسی با ترجمه‌ی مرحوم «محمد قاضی» در ایران منتشر شد. نان و شراب داستان مبارزی سوسیالیست است که علیه حکومت موسولینی فعالیت می‌کند. قهرمان داستان «پیترو سپینا» نام دارد. سیلونه […]
«چشمِ انتظارِ در خاک رفتگان» قصه رنج و مبارزه است
«چشم انتظار در خاک رفتگان» قصه یک مبارزه است. مبارزه‌ای که فرودست‌ترین افراد جامعه گواتمالا علیه دیکتاتور این کشور، که حمایت شرکت آمریکایی موز را نیز داشت، به راه انداختند. دیکتاتوری که از او با عبارت «پلنگ» در داستان یاد می‌شود و شخصیت‌های داستان که هرکدام در گوشه‌ای هستند علیه او بلند می‌شوند. مبارزه‌ای که […]
درباره «تلماسه»؛ پرفروش‌ترین علمی‌تخیلی تاریخ
خیلی بعد از ما، بالاخره روزی می‌رسد که ربات‌ها شورش می‌کنند. بالاخره این آقای «نیک بوستروم» یک چیزی می‌داند که گفته: «هوش مصنوعی آخرین چیزی‌ست که بشر اختراع می‌کند.» خلاصه همانطور که اگر علمی‌تخیلی‌خوان باشید می‌توانید حدس بزنید یک اوضاعی می‌شود در این آینده دور ما، که می‌شود گذشته دور رمان مورد بحث؛ شبیه فیلم‌های […]
آیا «همزاد» رمان اندیشه است؟
وجه تسمیه رمان همزاد ناظر به بازنمایی شگفت‌انگیز در روابط شیرزاد و شهرزاد به عنوان دوقلو است. باید توجه داشت تعلیق داستان در صورت عدم پرداخت رمان به مسئله دوقلوها و ارتباط با یکدیگر با تصادفی بودن بسیاری از این الهامات که در طول داستان به شیرزاد می‌شود قابل توجیه نبود. در مورد دوقلوها معمولا […]
