مجله الکترونیک
مروری بر «بازی سپیدهدم و رویا»
یشنهاد مطالعه شنیتسلر را چند سال پیش دریافت کرده بودم ولی مشکلی بر سر این راه وجود داشت و آن هم اینکه یکی از محبوبترین کارگردانهایم یکی از محبوبترین فیلمهایش را با اقتباسی از «رؤیا» ساخته است؛ اقتباسی که توضیح مفصّلی از آن را در مؤخّرۀ کتاب «بازی در سپیدهدم و رؤیا» به قلم مترجم، علیاصغر حدّاد، میتوانید بخوانید.
«کوی غزلها» و تحلیلی بر ترجمه و فضای آثار عربی
فضای داستان و اتفاقاتش برای مخاطبی که مثلاً «کوچه مدق» نجیب محفوظ را خوانده باشد، نمیتواند تکاندهنده و شوق برانگیز باشد. در عین حال رمان، شرح اندوه و شادی مردمی است که در تله درام گیر افتادهاند. کتاب نه گذشته را رد میکند و نه آن را تحسین میکند، فقط زندگی را شرح میدهد تا جایی که کلافهمان میکند.
مروری بر رمان مشهور گوستاو فلوبر
پایانِ داستان نیز، پایانی عجیب و باشکوه است. پایانی که به نظر من یکی از مهمترین و بهترین بخشهای کتاب است و اگر هر پایانی جز این وجود داشت شخصیت اما بوآری تکمیل نمیشد.
نگاهی به رمان نویسنده تبعیدی مصری
سالهایی که در دانشگاه زبان و ادبیات فارسی میخواندم، خیلی زیاد با دانشجوهای زبان و ادبیات عربی برخورد داشتیم و خیلی از اساتیدمان هم با آنها مشترک بود. استاد مجتبی بشردوست؛ استادی که بسیار میدانست، همیشه به ما ادبیات فارسیها توصیه میکرد که ادبیات عرب را هم بخوانیم و پیگیری کنیم. البته آن سالها آثار […]
مروری بر چندصدایی در رمان «شازده احتجاب»
شازده احتجاب حکایت فروپاشی قدرتهایی است که روزگارشان به سر آمده و حالا گذشته تاریک و پر از جنایت و انحصار طلبیشان، آیینهوار خود را به رخ آنها میکشد.
مروری بر روایت هشام مطر از بازگشت به سرزمین پدری
اگر نتیجهگرا هستید یا داستانهایی را دوست دارید که پیرنگ مشخصی دارند، «روایت بازگشت» دیوانهتان خواهد کرد؛ زیرا احتمالا نویسنده از ان آدمهایی است که مسیر را به مقصد ترجیح میدهد.
مروری بر کتاب «اتاقی از آن خود» ویرجینیا وولف
وولف حتی در چنین متنی که بخش داستانی آن بسیار اندک است نیز دنیای خودش را خلق میکند. از همان ابتدا که مولف روبهروی رودخانه نشسته و در یک روز پاییزی مشغول فکر کردن است، این پیوند طبیعت و انسان که از ویژگیهای سبکی وولف است، آشکار میشود. ما صدای افکارش را میشنویم. جریان آب، […]
یادداشتی بر کتاب «گزارش به خاک یونان»
به جز «سرگشته راه حق» تمامی آثار ترجمهشده کازانتزاکیس را خوانده بودم و بعد به سراغ زندگینامه خودنوشت او یعنی «گزارش به خاک یونان» رفتم و به راستی انگار نه یک زندگینامه، که اثری دیگر از نویسنده را میخوانم و با لذّتی وصفناشدنی پیش میروم. تا کنون نویسنده محبوبی نداشتهام که تجربه زیسته او با […]
گیر افتادن شخصیت داستان بین ملکتاج و دکتر مصدق
نمیشود به دکتر حق نداد. گذشته آدمها گاهی آنقدر بدبیاری دارد که دیگر بازگشت به روزهای عادی ناممکن به نظر میرسد. قسمتهایی از داستان که دکتر از زخمی کردن ملکتاج حرف میزند و علتش را کسی جز خودش نمیداند، هم خندهدار است و هم دردناک. خواننده نمیداند با این بازنده تمام عیار چه کند! برایش […]
نوشتن با دوربین؛ جوزف کنراد و فرانسیس فورد کاپولا
تمام این اتفاقات و نارضایتیها، کاپولا را به ساخت این اثر تحریک کرد. او فیلم را با تصاویری آشفته آغاز میکند. در ابتدا در پسزمینه قاب، درختهایی را میبینیم که با عبور هلیکوپتر ناگهان آتش میگیرند.کارگردان با تکنیک انداختن دو تصویر روی یکدیگر، تصویر درختهای آتش گرفته و هلیکوپتر را روی تصویر سروان ویلارد میاندازد […]
دورنمای یک غول در «رنجکشیدگان و خوارشدگان»
ـ اولشخص مفرد: عریانیِ زیبا داستایفسکی این کتاب را در راه برگشت از سیبری نوشته است. کتاب واجدِ نوعی روایت اولشخص مفرد است که بهخوبی میتوان تأثیر سالهای زندان و انزوا را در انتخاب این نوع زبان، برای روایت، که جنبهای زمزمهای دارد مشاهده کرد. داستایفسکی دو کتاب دیگر را با همین زبان نوشته است. […]
ریشخند کردن لیبرالیسم و مارکسیسم با «طاعون»
کامو همواره (در آثارش) مجال بروز آزادی و نمایش گسترش آن را فراهم میکند. او خوانندگان آثار خویش را چنان با آزادی مواجه میکند که از خیره شدن به آن، دچار درد و حتی سرگیجه بشوند. آزادی برای او همه چیز است، حتی خود حقیقت است. کسی که آثار وی را بخواند، بسیار محتمل است […]
مسئله اصلی گلشیری در «شازده احتجاب» چیست؟
یک ـ وجوه فرمی شازده احتجاب رمان با جملاتی نسبتاً ساده شروع میشود: «شازده احتجاب توی همان صندلی راحتیاش فرورفته بود و پیشانی داغش را روی دو ستون دستش گذاشته بود و سرفه میکرد.» (ص ۷) همانطور که میبینیم تکتک کلمات این جمله در ساخت فرم یا محتوای رمان بهخوبی کارکرد دارند. برای مثال میبینیم […]
ژان پل سارتر در «تهوع» در جستوجوی چیست؟
تهوع اثری است چندجانبه، صندوقچهایست که با کلید فلسفه سارتر باز میشود. ـ روکانتن کیست؟ آنتوان روکانتن، مردی سی ساله که در شهر بوویل درباره زندگینامه فردی به نام مارکی دورولبون در حال مطالعه و پژوهش است. روکانتن جوان، دغدغهای جز نوشتن درباره مارکی دورولبون ندارد، نه همسر و فرزندی و نه تنگنای مالی، او […]
بحران هویت مسئله «زن در ریگ روان» است
این کتاب از سفر آغاز میشود و به زندگی ختم میشود شاید برای شما این سوال ایجاد شود که مگر سفر جزئی از زندگی نیست؟ بله درست است، سفر جزئی از زندگی است اما کوبو آبه روایت داستان را از سفری خاص آغاز میکند که منجر به تحول و تغییر مسیر زندگی میشود و شاید […]
زیستی زنانه، از پسِ مرگی مردانه در «خانم دلوی»
همان عناصر اصلیِ جهان جدید است زمانی که در گفتمانهای مختلف و روایتهای کلی دیگر، «علم و متعلقاتش» به عنوان موضوع پیش چشم ما قرار داده میشود. اشاره به همان شناختی است که در دورترین فاصله از موضوع، مدعای علم جدید را بیان میکرده و شالوده روش علمی با تکیه بر همین کلمات ساخته میشده […]