مجله الکترونیک
نگاهی به زندگینامه شهید محمود شهبازی
کتاب «راز نگین سرخ» به قلم حمید حسام، به زندگی فرمانده شهید محمود شهبازی میپردازد که مبتنی بر خاطراتی از شهید حاج حسین همدانی نوشته شده است.
روایتی از زندگی یک قهرمان که نمیشناسیمش
ایرانی ترابی نیش و کنایهها را تحمل میکند و کاری میکند که وقتی امروز کتاب «خاطرات ایران» را دست میگیریم به وجود ایران افتخار کنیم.
نگاهی به رمان «جمجمهات را قرض بده برادر»
نویسندگان این روایت و رمانها که به سبک رئالیستی و تحت تأثیر عظمت واقعه جنگ نوشته شدهاند، اغلب به ثبت و ضبط وقایع و انتشار سریع آن پرداختهاند. هرچند ارزش بخش مهمی از رمانهای این دوره مربوط به این نوع رمانهای واقعگرایانه است، اما به قول عبدالعلی دستغیب خطر رئالیسم این است که این دسته […]
مروری بر رمان «پل معلق» محمدرضا بایرامی
«پل معلق» رمان تحسینشده این نویسنده است که در سالهای جنگ تحمیلی روی میدهد سالهایی که میتوان حدس زد سالهای پایانی جنگ باشد. زیرا ماشین جنگی صدام حسین در سالهای پایانی جنگ بود که دست به موشکباران از راه دور شهرها میزد. دورهای که با تغییراتی که در موشکهای اسکاد روسی داده بود، برد موشکها […]
مروری بر مجموعه داستان «گوساله سرگردان»
مجید قیصری در این مجموعه بیشتر از آن که بخواهد از جنگ به مثابه جنگیدن و درگیر شدن حرف بزند از پیآمدهای جنگ حرف زده است. پیآمد به معنی حقیقی کلمه و به معنی آنچه بعد از جنگ و یا در حاشیه جنگ بر انسان وارد میشود. در یکی دو داستانی هم که زمان وقوع […]
قهرمانان واقعی «هفت روز آخر» را از یاد نخواهید برد
در جریان کتاب، آدمها کمکم از القابشان فاصله میگیرند و دیگر به چشم رزمندگانی که قرار است درگیر مبارزه همیشگیشان باشند، نگاهشان نمیکنید. اینها انسانهاییاند که مبارزه تازهای انتظارشان را میکشد. انسانهایی به تنگ آمده از تشنگی و گمگشتگی در مسیرهای سنگلاخ. این نکته مثبت اثر است. این که از القاب و عناوین میگذرد و […]
مروری انتقادی بر رمان «سفر به گرای 270 درجه»
کتاب را میتوان به سه بخش خانه، اردوگاه و خط مقدم تقسیم کرد. هر چقدر جلوتر میرفتم، بیشتر منتظر روایت اصلی بودم، اما با داستانی روبهرو نمیشدم. کتاب بیشتر شبیه یک گزارش یا یک سفرنامه است؛ مثل دوربینی است که در چشمان ناصر، شخصیت اصلی کار گذاشته باشند و او ما را از خانه به […]
مروری انتقادی بر روایت زندگی یکی از فرماندهان جنگ
فکر میکنم بهترین و قابل اعتناترین اقدام نویسنده در نگارش این کتاب انتخاب نام کتاب بوده است. از این منظر که این شهید و البته هر شهیدی، آرام و قرار ندارند تا زمانیکه نزد معبود آرام گیرند. شهید اسماعیل فرجوانی، فرمانده تیپ یکم لشکر هفت حضرت ولیعصر و فرمانده گردان کربلا، بیآرامی است که نویسنده […]
مروری بر کتاب «تابستان 69»
هر جامعهای به هر مقدار که به حفظ تجربیات، مهارتها و سنتهایی که در بوته فراموشی قرار دارند، ارزش قائل شود و به تبیین زمینههای پنهان وقایع و حوادث بپردازد، به همان میزان به تاریخ شفاهی در آن جامعه اهمیت میدهد. وجه تمایز تاریخ شفاهی با خاطرهنویسی در این است که در خاطرهنویسی، فرد مطالعات خود […]
«زمستان 62» آینه تمامنمای جنگ نیست
«زمستان62» که از سه بخش کلی تشکیل شده است به سه سفر جلال آریان به اهواز تقسیم میشود. بخشهایی که با عناوین «سفر اول»، «سفر دوم»، «سفر سوم» از یکدیگر تفکیک شدهاند. جلال آریان که شخصیت اصلی و راوی کتاب «ثریا در اغما» نیز است؛ در این کتاب به شرح ماوقع سفرش در زمستان سال […]
پرسشهایی درباره روایتهای ما از فتح و شکست در جنگ
جنگ هشت ساله بین ایران و عراق که بعدها با عنوان «دفاع مقدس»، وارد عرصه سیاسی و اجتماعی ایران شد، به تدریج به نمادی از هویت ملی بدل شد که بر تمام پدیدهها و تحولات اجتماعی تأثیر گذاشت. در این میان، عرصه ادبیات و هنر نیز مستثنی نبود و خلق آثار هنری و ادبی با […]
خرمشهر آزاد شد ـ 9
راوی در «چراغهای روشن شهر» ساختار را میشکند و از این درد مشترک حرف میزند. یک هدف مشترک در این اثر فرد و جامعه در کنش با یکدیگرند و همین طور میتواند از اثر فرد و کنش و تاثیر قدرتمند بر یک جریان و یک گروه، حرف بزند. در «چراغهای روشن شهر»، گاهی مسیر «از […]
کلیشهشکنی با «چراغهای روشن شهر»
این کتاب روایت زندگی زهره فرهادی دختر پانزده ساله خرمشهری در سالهای جنگ است. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سن خیلی کم امدادگری آموخت و در جهاد کشاورزی مشغول به فعالیت شد. جنگ که آغاز شد، همان روز اول بعد از آنکه مطمئن شد مدرسه تعطیل است، مستقیم به مسجد رفت تا […]
آیا «زمین سوخته» واجد مولفههای رئالیستی است
پیش از ورود به مبحث اصلی این نوشتار لازم است یک گام به عقب برگردم و مختصر توضیحی در باب رئالیسم در ادبیات بدهم. رئالیسم یا واقع گرایی با رویکرد فلسفی نمایانگر نوعی نگاه و تمایل نسبت به هر پدیده و یا موضوعی است که خارج از ذهن و در عالم عین موجودیت دارد. اما […]
روایتی از مردانی که نامشان در رگرگ شهر جاریست
گاهی، سطرهای قصه در گذر زمان کمرنگ شدهاند، به راحتی نمیشود خواندشان. با یک نسخه خطی کمیاب طرفی که یا باید خیلی وقت بگذاری و مثل کارشناسهای مرمت آثار باستانی تو هم ترمیمش کنی و یا باید با شیدایی بزنی به وادی خیال و خودت قصه قدیمی آن اسم را از نو خلق کنی. اسمها، […]
«پوتین قرمزها» چه حرفی برای گفتن دارد؟
«پوتین قرمزها» خاطرات مرتضی بشیری است. کارمند وزارت امور خارجه که سال 66 خیلی اتفاقی به سمت مدیریت عملیات روانی قرارگاه خاتم الانبیا منصوب میشود. رستهای از اطلاعات عملیات که قرار است در تخلیه اطلاعاتی نیروهای دشمن کمک کند و از این افراد و اطلاعاتشان برای تضعیف جبهه مقابل استفاده کند. جنگ در این ساحت […]