مجله الکترونیک
روایتی از رفاقت و شهر و شب‌نشینی
نورهای شهر مانند نقاشی‌های اکسپرسیونیستی شد و فکر کردم چطور می‌شود توصیف کرد که نورها شبیه نقاشی‌های اکسپرسونیستی شده بدون آنکه بگویی نورها شبیه نقاشی‌های اکپرسیونیستی شده؟
باز شدن پای گذشته به امروز با «از زخم‌های نهانی»
اول از همه برگردم به همان ترکیب ابتدای یادداشت: «سهل و ممتنع»! جستار، قالب ادبی این روزهای بازار ادبیات ایران، یکی از آن سهل و ممتنع‌هایی است که فعلا تا مدت‌ها می‌توان درباره چیستی و چگونگی آن حرف زد، نوشت، رد و یا قبول کرد! اصلا چرا راه دور برویم، همین «رمان». مگر درباره آن […]
راویان «فراموشان» جاماندگان‌اند
آن‌هایی که جا مانده‌اند یا پشیمان اند یا صدای سکه‌های زر گوش‌شان را پر کرده، راویان «فراموشان»اند و خود نیز فراموش شده‌اند. حالا همه در سوگ نشسته‌اند و از این فراموش‌شدگان می‌خواهند تا کربلا را پیش چشم‌شان تصویرکنند، تا هرگز آن چه کرده‌اند را از یاد نبرند که از یاد رفتنی نیست. راوی اول قاصد […]
«مهاجران و پناهندگان»، جوابی برای پرسش‌ها
داستان‌ها و رمان‌های بسیاری درباره مهاجرت نوشته شده است که گاه تجربه شخصی نویسنده در آن آورده شده است که به‌خوبی تمام احساسات، سختی‌ها و فراز و نشیب‌هایی را که ممکن است برای هر فرد در طول سفر و بعد از رسیدن به مقصد اتفاق بیفتد، روایت کرده است. همین‌طور از آنجایی که مهاجرت و […]
پیوند تاریخ و ادبیات در «اعترافات کاتب کشته شده»
«اعترافات کاتب کشته شده» نوشته ساسان ناطق رمانی تاریخی مربوط به وقایع عاشوراست. قصه این رمان در ظهر عاشورا و در کربلا رخ می‌دهد. شبانی برای دریافت پول گوسفندان خریداری‌شده توسط سپاهیان عبیدالله‌بن زیاد به لشکر آنان می‌آید و پا به خیمه کاتبان می‌گذارد که در پی ثبت و ضبط وقایع جنگ برای امرای خود […]
روایتی زنانه که مردان هم باید بخوانند
«دوجان» کتابی است پر از همین حرف‌های زنانه، اما تنها برای زنان نیست. دوجان کتاب تخصصی دوره بارداری هم نیست. یا مرجعی که همه زنان باردار نیاز دارند تا از احوالات هفتگی جنینشان با خبر شوند. بلکه روایتی است از سختی‌های فرآیندی شیرین؛ فرآیند مادر شدن. روایتی از آرزوها و تلاش‌های زنان برای رسیدن به […]
«فراموشان» از نقطع پایان واقعیت متولد می‌شود
«فراموشان» واقعه کربلا را از نگاه تعدادی از همین راویان فراموش شده، روایت می‌کند. روایت‌هایی مستقل که در نهایت مانند تکه‌هایی از یک پازل تابلوی کاملی از واقعه کربلا را رقم می‌زند. داوود غفارزادگان برای نوشتن اثری پیرامون واقعه کربلا سوژه خوبی را برگزیده است. او در این کتاب در شش فصل با شش روایت […]
«سکه‌های سفالی» تحت‌تاثیر آثار قبل از خود است؟
سکه‌های سفالی از دسته ادبیات آیینی، در مقام مولف، در زمره داستان‌های تاریخی قرار می‌گیرد که اگر چه تحت تاثیر واقعه عظیم عاشورا و شخصیت عزیز امام حسین است اما به خاطر شخصیت‌هایی که انتخاب کرده است، داستان‌پردازی و تخیل در آن محدودیتی ندارد و دست نویسنده باز است اما نکته‌ای که در این میان […]
مروری بر کتاب «پس از پنجاه سال» سیدجعفر شهیدی
مرحوم شهیدی در فصول ابتدایی توضیح می‌دهد که درباره علت قیام امام چه چیزهایی شنیده. او شنیده که علتش بیعت نکردن با خلیفه فاسق یزید بوده است اما در ادامه توضیح می‌دهد که این دلیل او را قانع نکرده است. عنوانی که مرحوم شهیدی برای کتابش انتخاب کرده هم به نظر نگارنده برخاسته از نتیجه‌ایست […]
شارل بودلر و عوالمی که در آن زیست می‌کرد
بودلر نه‌تنها یک شاعر بلکه منتقدی قَدر بوده و هست. بسیاری نقدهای او را در باب هنر، مانیفستِ هنر مدرن خوانده‌اند، اما آیا بودلر یک مدرنیست آوانگارد بوده است؟ بهتر آن است که بپرسیم بودلر در چه ساختاری به خلق اثر می‌پرداخته است. آنچه از اشعار او بر می‌آید حراست از قالب کلاسیک ادبی است […]
«فراموشان» مخاطب را به عرصه تفکر می‌کشاند
حرف تازه و یافتن روایات کمتر شنیده شده یک طرف بحث است، پاک کردن روایات نادرست و خرافات که به لطف بعضی مداحان محترم که برای مجلس مدحشان زحمت خواندن مقتل را نکشیده و به بهای اشک حرف‌های غیر معتبر می‌زنند طرف دیگر بحث، که زحمتش را نویسنده باید متحمل شود. مجموعه ناداستان فراموشان مشتمل […]
تمثیلی از وحشت و ناامیدی در «جنگ ابدی»
ویلیام ماندلا به عنوان یکی از اولین سربازان مبارزه با ثوری‌ها (نژادی از بیگانگان فضایی)، فراخوانده شده است. در فضا نقاطی مانند کرمچاله وجود دارد که سفینه را فورا به منطقه‌ای دور در کیهان منتقل می‌کنند و بشر با استفاده از آنها با ثوری‌ها می‌جنگد. هر دو نژاد دوست دارند در سیارات مجاور پایگاه بسازند […]
روایت‌هایی از تنهایی در میان دیگران
همان زمان، برای من جای تعجب بود که اصلا در تمام آن کتاب‌ها، توجهم به بخش عشق جلب نمی‌شد. من چیز دیگری می‌دیدم. چیز دیگری می‌یافتم. چیز دیگری مرا مجذوب خودش می‌کرد: «امکانِ زیستن به‌گونه‌هایی دیگر» امکان زیستن در زندگی‌هایی بسیار دور از آنچه من در آن بخش جامعه، ناچار به زیستنش بودم. آنچه مرا […]
مروری بر روایت ابوالفضل زرویی نصرآباد از قمر بنی‌هاشم
تفاوت این کتاب با کتاب‌های دیگر در آن است که نویسنده به چند و چون شهادت عباس بن علی نپرداخته است؛ بلکه با توجه به راوی‌ها و نحوه ارتباطی که می‌توانستند با ایشان داشته باشند خاطره‌هایی از کودکی، ازدواج، دلاوری، بزرگ‌منشی و تواضع و… را بیان می‌کند و ما را با ابعاد مختلف شخصیت این […]
روایتی از سایه‌نشینان تاریخ کربلا
«فراموشان» داستانی نود و شش صفحه‌ای با همین محور به قلم داوود غفارزادگان است. فراموشان با زیر عنوان «داستانی از واقعه کربلا» دربردارنده شش روایت با عناوینی نظیر «روایت قاصد والی مدینه»، «روایت همسر زهیر بن قین»، «روایت یکی از سربازان حربن یزید ریاحی»، «روایت غلام عبیدالله بن زیاد»، «روایت یک کاتب گمنام» و «روایت […]
روایتی از عاشورای انسان
نمی‌دانم… اصلاً همان عافیت‌طلب بمانم. زبانم هم که سرخی‌اش را عیان کند، سرم سبز نمی‌شود. از چه علاقه‌مندی‌ام گذشته‌ام که بتوانم از مردی بنویسم که نوه پیامبر بود و با همین عنوان می‌شد روزگارش سکه باشد، می‌شد که قصه زندگی‌اش با عبارت «تا پایان عمر به خوبی و خوشی زندگی کرد» به پایان برسد. به […]
مرز باریک میان روایت‌پردازی آیینی و روضه‌خوانی
کتاب «بگذار اسبت بتازد» نوشته محبوبه زارع از همین دست آثار است که از زاویه نگاه «حر بن یزید ریاحی» به روایت حوادث کوفه و کربلا پرداخته است. زارع در این اثر از شخصیت‌هایی حقیقی و رخدادهایی واقعی مدد گرفته است تا با چاشنی صور خیال به روایت واقعه کربلا بپردازد. ماجرا به زبان اول […]
