مجله الکترونیک
نگاهی به «غرب‌زدگی» در یکصدمین سالروز تولد جلال
جلالِ سالِ ۱۳۴۱ غرب‌زدگی را در شمایل کلّی‌اش در هیئت یک بیماری می‌بیند. چیزی شبیه یک ویروس خارجی که محیطی را برای رشدش مناسب تشخیص دهد و ریشه بدواند. در حقیقت کاری که جلال در مجموعه مقالات «غرب‌زدگی» می‌کند، چیزی شبیهِ «درمانگری» است. ابتدا تشخیصش را می‌گذارد که همان مرض غرب‌زدگی است، بعد مرض را […]
مروری بر رمان یک فیلمساز
نقطه شروع داستان از همین جا است: درگیری بین جان‌محمد و شاگرد اتوبوس، که در دل طوفان شن آغاز می‌شود و با دخالت کاظمی فروکش می‌کند. اگر برخلاف من، خواننده با دقتی باشید، همین‌جا بخشی از شخصیت کاظمی برایتان هویدا می‌شود. سرهنگ کاظمی فرزند قانون است و آمده است که آخرین سال‌های خدمتش را در […]
مروری بر کتاب جنجالی یک مقام عالی‌رتبه آمریکایی
این کتاب عمدتا شامل تجربیات و مشاهدات مستقیم کارتر از مسائل مرتبط با فلسطین و موانع بر سر راه صلح در این منطقه است. در ابتدای کتاب او از باورهای دینی خودش به تقدس سرزمین فلسطین و اهمیت آن برای مسیحیان و مختصری از تاریخ فلسطین برای آشنایی مقدماتی خوانندگان می‌گوید. کارتر فصل‌های ابتدایی کتاب […]
مروری انتقادی بر «کتابخانه نیمه‌شب»
کتابخانه نیمه‌شب درون‌مایه روان‌شناختی دارد یعنی داستان قائم بر یک اختلال روانی شیوع یافته در عصر حاضر است به نام افسردگی. به همین دلیل ما باید با یک رمان با نظرگاه روان‌شناختی روبه‌رو باشیم. داستان کتابخانه نیمه‌شب، قصه دختری‌ست که در ملال افتاده و همه چیز زندگی‌اش را در تداوم یک حسرت عمیق پایان‌ناپذیر می‌بیند […]
مروری بر کتاب پرفروش «کتابخانه نیمه‌شب»
از سوی دیگر برایم عجیب بود. این حجم انتقال مفاهیم آن هم به درستی سبب می‌شد بروم یک کمی، نه چندان زیاد، کله‌ام را فرو کنم در زندگی شخصی نویسنده تا ببینم این‌ها از کجا در می‌آید. حدسم درست بود، طرف خودش آلوده قضیه داستان بود و به حق گفته‌اند و می‌دانید که: «آنچه از […]
یادداشتی بر کتاب «گزارش به خاک یونان»
به جز «سرگشته راه حق» تمامی آثار ترجمه‌شده کازانتزاکیس را خوانده بودم و بعد به سراغ زندگی‌نامه خودنوشت او یعنی «گزارش به خاک یونان» رفتم و به راستی انگار نه یک زندگی‌نامه، که اثری دیگر از نویسنده را می‌خوانم و با لذّتی وصف‌ناشدنی پیش می‌روم. تا کنون نویسنده محبوبی نداشته‌ام که تجربه زیسته او با […]
نگاهی بر «سنگی بر گوری» در صدمین سال تولد آل‌احمد
کتاب مثل همه آثار جلال با ساده‌ترین، راحت‌ترین و صریح‌ترین جملات ممکن شروع می‌شود: «ما بچه نداریم. من و سیمین. بسیار خوب. این یک واقعیت. اما آیا کار به همین جا ختم می‌شود؟ اصلا همین است که آدم را کلافه می‌کند. یک وقت چیزی هست. بسیار خوب هست. اما بحث بر سر آن چیزی است […]
نگاهی به رمان «جمجمه‌ات را قرض بده برادر»
نویسندگان این روایت و رمان‌ها که به سبک رئالیستی و تحت تأثیر عظمت واقعه جنگ نوشته شده‌اند، اغلب به ثبت و ضبط وقایع و انتشار سریع آن پرداخته‌اند. هرچند ارزش بخش مهمی از رمان‌های این دوره مربوط به این نوع رمان‌های واقع‌گرایانه است، اما به قول عبدالعلی دستغیب خطر رئالیسم این است که این دسته […]
مروری بر جایگاه زنان در داستان «تاریک ماه»
عشق و وهم، ترس و تنهایی، آوارگی و اضطراب، تخیل و تردید، شخصیت اصلی این رمان را در نهایت به پرتگاهی هولناک سوق می‌دهند که خود او هیچ دخالتی در ایجاد موقعیت‌هایی که برایش پیش آمده است، نداشته است. او مردی عادی است که برای زندگی اش می‌دود. برای زندگی‌اش می‌گریزد، به کوه و کمر […]
نگاهی به قصه تولید پیکان
خط اصلی داستان، قصه متولد شدن کارخانه ایران‌ناسیونال را روایت می‌کند، گذر کردن از یک مسیر پر پیچ خم و پر فراز و فرود برای تولید خودروی ایرانی. راهی که البته ابتدای مشکلات مسیر طولانی و مناقشه برانگیز پنجاه و چند ساله ماشینی به نام «پیکان» بود. روندی که در کمتر از چند سال راه […]
روایتی از نوع دیگر دوست داشتن
ظهر شد، بیستم ماه بود، ماه‌های قبل، اول صبح پیامک می‌‌آمد و تمام. این ماه داشتند بازی درمی‌آوردند، نکند اصلا… فکرش را ادامه نداد. گوشی‌اش را دوباره چک کرد: «کاشت مو با ارزان‌ترین قیمت و بالاترین کیفیت…» همانطور که به مانتیورش خیره بود، در ذهنش مخارج ماه را حساب و کتاب می‌کرد؛ قسط‌ها، اجاره‌خانه دانشجویی […]
«بارون درخت‌نشین» گزینه‌ای برای خواندن از ادبیات ایتالیا
نحوه زیست کوزیمو، اعتراضی است به زندگی بی‌مزّه‌ای که خانواده در پیش گرفته‌اند و بدان می‌پردازند و کوزیمو، چون دیگرگونه می‌اندیشد، از مشابه آنان بودن می‌گریزد. باری خواندم که شاعری درخت را مشت اعتراضی دانسته بود که از سمت زمین به آسمان بلند شده است. همراهی مسالمت‌آمیز کوزیمو با درختان و بده‌بستان عاطفی او با […]
قصه‌های عامیانه از کجا می‌آیند؟
تا وقتی داشتن موی بلند برای برخی دختران دنیا نمادی از زیبایی و برتری بر همجنسانشان باشد، افسانه راپونزل زنده است و خوانده می‌شود. مثلا یکی از دوستانمان که سفرهای زیادی به سراسر دنیا داشته می‌گوید: «در مسکو روزی در میدان سرخ بودم و آن روز دختران و زنانی که موهای بلند داشتند برای (نمایش […]
گفت‌وگو با معصومه صفایی‌راد درباره «استانبولچی»
ــ هنگام مطالعه کتاب اطلاعات تاریخی و مذهبی قابل توجهی نظر مخاطب را جلب می‌کند. ذکر این اطلاعات بیانگر تسلط بالای شما بر موضوعات تاریخی و مذهبی است. این اطلاعات را قبل از سفر به دست آورده بودید یا بعد از آن مطالعه کردید؟ صفایی‌راد: تمامی منابع تاریخی و مذهبی در انتهای کتاب ذکر شده […]
روایت‌هایی از تنهایی در میان دیگران
هیئت‌های شبانه را اغلب با بچه‌ها می‌رفت. هم ناچار نبود تنها بگذاردشان خانه، هم اینکه موقع برگشتن، خودش تنها نبود. صبح به صبح یک فنجان چای با یک کف دست نان‌وپنیر می‌خورد و لباس مشکی‌هایش را می‌پوشید و تنها کیف مشکی‌اش که کیفی بزرگ و رنگ‌‌ورورفته بود، دست می‌گرفت، چادرش را می‌کشید سرش و سفارش‌های […]
روایتی از مواجهه با یک جای خالی
من از لحظه‌ای که پیام به خاکِ سیاه نشستنِ امین را با چشم‌هایم خواندم، تمام احتمالات ممکن را در ذهنم مرور کردم. از اول تا آخر. فوت یکی از نزدیکان، فوت یکی از رفقایش، شکست عشقی. همه احتمالات ممکن. همه همه‌شان. آنقدر احمق بودم که گمان می‌کردم ممکن است برای از دست رفتن یک رابطه […]
