مجله الکترونیک
نویسنده
روایتی از مواجهه با کتابی جادویی
«چرا کتاب می‌خوانیم؟» از آن سوالات پرتکراری است که جوابِ «برای اینکه فرصت تجربه کردن ما محدود است و کتاب‌ها این فرصت را در اختیارمان قرار می‌دهند» از خود سوال هم تکراری‌تر است. این تکراری بودن به معنای این نیست که این جواب‌ها غلط است یا وجودشان زیر سوال است بلکه به خاطر این است […]
با بچه‌ها تخیل کردن را یاد بگیریم
«جادوگر دهکده سبز» قصه پیرمردی است که طبیعت را دوست دارد و دلش نمی‌خواهد به دست آدم‌های بی‌ملاحظه از بین برود.
روایتی از زندگی یک قهرمان که نمی‌شناسیمش
ایرانی ترابی نیش و کنایه‌ها را تحمل می‌کند و کاری می‌کند که وقتی امروز کتاب «خاطرات ایران» را دست می‌گیریم به وجود ایران افتخار کنیم.
مروری بر کتابی که کودک را با زوایای تازه‌ای روبه‌رو می‌کند
نویسنده با فرار از کلیشه‌ها درباره رنگ‌ها سعی کرده علاوه بر یاد دادن رنگ‌ها، طور دیگر دیدن را هم یاد بدهد. برای مثال وقتی اسم رنگ زرد را می‌شنویم احتمالا خورشید و چیزهایی مثل این به ذهنمان می‌آید ولی نویسنده سعی کرده بود زردهای دیگری را هم نشان کودک بدهد.
مروری بر داستانی از صدایی جدید در ادبیات زنان
دزدی همیشه بد نیست از نویسنده‌ای تازه‌کار نویدبخش حضور یک نویسنده زن جدی در فضای ادبیات داستانی است که البته به خاطر حضور نداشتنش در باندها و جریان‌های ادبی اثرش دیده نشده است.
گفت‌وگو با حامد هادیان درباره «خبرنگار دو دلاری»
ـ منابع مالی سفرت را چطور تامین کردی؟ چون در کتاب هم اشاره کردی که عده‌ای در توییتر از تو درباره منابع مالی سفرت سوال کرده‌اند، هرچند اسم مرکز مستند را می‌آوری ولی مشخص نیست مرکز مستند کجاست؟ چطوری توانستی ویزا بگیری؟ در کتاب می‌گویی خانم معیری می‌گوید چرا به هادیان می‌دهید و به ما […]
چند نکته درباره خاطرات شمسی عصار
«دختری ایرانی روی مرز» که خاطرات خودنوشت شمسی عصار است را چرا بخوانیم؟ شاید بد نباشد با این پرسش نگاهی به این کتاب بیندازیم تا برای تصمیم‌گیری به نتایج بهتری برسیم. از این منظر که قرار است خاطرات زنی را که بعدها (سال‌های بعد از مهاجرتش از ایران) به فعالیت هنری و فرهنگی رو آورده […]
روایت زنی که تجسم زندگی است
گلستان جعفریان در قامت نویسنده این کتاب سعی کرده تصویری از حضور یک زن در لحظه‌لحظه زندگی را به تصویر بکشد. ما در این کتاب کمتر حضور نویسنده را حس می‌کنیم و در واقع باید گفت جعفریان در کناری ایستاده تا مخاطب راوی کتاب را تماشا کنند. همین مسئله سبب می‌شود خواننده با روایت فخری […]
«آینه‌های بی‌کران» مروری بر زندگی منیر فرمانفرمائیان
«آینه‌های بی‌کران» در دسته آثار زندگی‌نامه قرار می‌گیرد که در آن ما شاهد روایت زندگی یکی از هنرمندان مهم تاریخ هنر مدرن ایران هستیم. روایتی که خواننده قدم به قدم متوجه اهمیت زیست هنری او و جایگاهش در بیرون از مرزهای این کشور می‌شود. او که نمایشگاه‌های هنری‌اش در کشورهای مختلف و در مکان‌های مهم […]
مروری بر «فصل توت‌های سفید»
ماجراهایی که شخصیت اول داستان برایش اتفاق می‌افتد قرار است در خدمت یک اتفاق باشد، اتفاقی که شاید بتوان گفت هیچ‌وقت روی نمی‌دهد. من در مواجهه با کتاب پیوسته منتظر بودم تا آن اتفاقی که نویسنده قرار است رقم بزند زمینه‌هایش فراهم شود ولی ما با یک غیاب روبه‌رو هستیم که این غیاب هم آن […]
مروری بر رمان معمایی «زمان اشتباه، مکان اشتباه»
جنیفر، در نقش یک مادر در رمان زمان اشتباه، مکان اشتباه، دست به کنکاش زمان می‌زند تا پی به اشتباهش ببرد و بتواند مسیر تاریخ را عوض کند. او یکی از معدود کسانی است که به او فرصت جبران گذشته داده شده تا بتواند مسیر آینده خودش و خانواده‌اش را عوض کند. زمان اشتباه، مکان […]
مروری بر رمان «پل معلق» محمدرضا بایرامی
«پل معلق» رمان تحسین‌شده این نویسنده است که در سال‌های جنگ تحمیلی روی می‌دهد سال‌هایی که می‌توان حدس زد سال‌های پایانی جنگ باشد. زیرا ماشین جنگی صدام حسین در سال‌های پایانی جنگ بود که دست به موشک‌باران از راه دور شهرها می‌زد. دوره‌ای که با تغییراتی که در موشک‌های اسکاد روسی داده بود، برد موشک‌ها […]
مروری بر رمان «مدار صفر درجه» احمد محمود
باران، خاور، بلقیس، نوذر، نوروز، یارولی، رئیسه، کتایون، مائده، منیژه، نامدار، صمد صراف، رستمعلی، فیروز، شهروز، شهرام، مش دوشنبه، بی‌بی سلطنت، آفاق، حاج‌آقا بزرگ عطار، اسد موتوری، حشمت، برهان، مبارک، براتعلی، نبی بی‌حال، مهراب و… بخشی از شخصیت‌هایی است که در این رمان حضور دارند و هرکدام بار بخشی از قصه را به دوش می‌کشند […]
مروری داستانی بر ماجرای فلسطین
من پناهنده نیستم از معدود کتاب‌های ترجمه شده از ادبیات عرب در زبان فارسی است که به قضیه فلسطین و اشغال سرزمین‌های آن‌ها توسط رژیم اشغالگر قدس پرداخته و به خوبی تاریخ این سرزمین و اتفاقات را با زبان داستان بازگو کرده است. زنان و مردانی که اشغال را باور نکردند و به امید روزی […]
گفت‌وگو با لیلا مهدوی درباره «نشان حُسن»
ــ خانم مهدوی شما تاریخ نوشتید یا رمان؟ مهدوی: رمان دینی نوشتن یک جاهایی می‌شود تاریخ‌نویسی و این نقد را قبول دارم چون تخیل کمرنگ می‌شود، دست نویسنده داخلش بسته می‌شود، خصوصاً در شخصیت‌پردازی و مهمترین اتفاقی که در رمان دینی می‌افتد این است که مخاطب می‌داند داستان چطوری دارد تمام می‌شود و این کار […]
جزئیات، جاز، جنگ و هاروکی موراکامی
همین اول کار بگویم تا حوالی صفحه صد (حدود یک چهارم) خبری از اصل ماجرا نیست و موراکامی مشغول ساخت و ساز پایه‌های داستانی است که می‌خواهد تعریف کند. (باید یادآوری کنم که این رمان در 422 صفحه به فارسی ترجمه شده است.) این در حالی است که همین می‌تواند نقطه ضعفی برای یک کتاب […]
گفت‌وگو با جواد کلاته عربی درباره «عملیات عطش»
ـ «عملیات عطش» را مهندسی‌شده نوشتید یا آزاد؟ کلاته عربی: یعنی چی؟ از فیلم تنگه ابوقریب ناراضی بودند ـ یعنی چقدر سعی کردید به روایت رسمی پایدار باشید و چقدر روایت به آن چیزی که اتفاق افتاده نزدیک است؟ کلاته عربی: من این چیزها در ذهنم نبود، وقتی پیشنهاد نگارش این کتاب به من شد، […]
گفت‌وگو با مجید قیصری درباره «ساحل تهران»
ـ طبیعت در این کتاب خیلی برای من پررنگ بود، یعنی وجه طبیعت‌گرایی در این کتاب را پررنگ‌تر از کارهای دیگر شما دیدم. اینطور نیست؟ قیصری: نه. چون در کارهای قبلی‌ام همیشه طبیعت حضور داشته. شما از همان «جنگی بود جنگی نبود» که نگاه کنید، این مسئله را می‌بینید. ـ بله. آن کار هم این‌طوری […]
گفت‌وگو با سلمان کدیور درباره «پس از بیست سال»
ـ داستان و قصه گفتن شما را به سمت نوشتن کشیده یا اینکه دکمه‌ای وجود داشته و خواستید برایش یک کت بدوزید؟ کدیور: دکمه‌ای وجود نداشت! بزرگترین لطفی که پدرم از بچگی به من داشت این بود که هر وقت به شهر می‌رفت برای من کتاب می‌خرید، برای همین من از بچگی با کتاب مأنوس […]
قهرمانِ روایت، بدون قهرمان‌سازی
قبل از هرچیز باید یادآوری کنم که حجم کتاب و میزان نزدیکی راوی کتاب به شخصیت حاج قاسم سلیمانی، با یکدیگر همخوانی ندارد و به نظر می‌رسد بسیاری از خاطرات یا در ذهن راوی باقی نمانده یا به مصلحت از گفته شدن‌شان خودداری شده است. در واقع اینطور به نظر می‌آید خاطرات به صورت گزینش […]
مروری بر اولین لجاجت یک داستان‌نویس
قبل از اینکه بخواهم درباره این کتاب حرفی بزنم باید به یادداشت سال 2014 موراکامی درباره این کتاب اشاره کنم. یادداشتی که باید نوعی افشاگری شجاعانه دانستش و هر نویسنده و هنرمندی دست به چنین کاری نمی‌زند. به خصوص وقتی به قله‌های شهرت و محبوبیت رسیده باشی انجام چنین کاری کمی سخت است. موراکامی در […]
روایتی از یک کنش دانشجویی در کشور بولیوی
اولین چیزی که همان ابتدا توجهم را جلب کرد عنوان کتاب بود؛ «در میان سرخپوست‌ها». این عنوان حس خوشایندی منتقل نکرد، به خصوص اینکه روایت بچه‌های جنبش عدالتخواه دانشجویی بود و همین کمی برایم سوال برانگیز شد که چرا چنین اسمی که حاوی نوعی نگاه شمال به جنوب است روی این کتاب درج شده است. […]
با احتیاط کتاب انتخاب کنید
آکیرا میزوباباشی نویسنده ژاپنی که در فرانسه اقامت داشته و بعد از بازگشت به وطنش به زبان فرانسه رمان نوشته و معتقد است که در زبان فرانسه سکنا گزیده، اثری نوشته از نظر زمانی از پیش از آغاز جنگ جهانی دوم آغاز می‌شود و تا ابتدای قرن بیست‌و‌یک ادامه پیدا می‌کند. داستان پسری که انگیزه‌ای […]
باز شدن پای گذشته به امروز با «از زخم‌های نهانی»
اول از همه برگردم به همان ترکیب ابتدای یادداشت: «سهل و ممتنع»! جستار، قالب ادبی این روزهای بازار ادبیات ایران، یکی از آن سهل و ممتنع‌هایی است که فعلا تا مدت‌ها می‌توان درباره چیستی و چگونگی آن حرف زد، نوشت، رد و یا قبول کرد! اصلا چرا راه دور برویم، همین «رمان». مگر درباره آن […]
یادداشتی درباره رمانی از فرانتس کافکا
شاید برایتان جالب باشد بدانید که فرانتس کافکا این رمان را بدون اینکه پایش به ینگه دنیا باز شده باشد، تنها از روی سفرنامه‌ها، گزارش‌ها و مقالاتی که درباره آمریکا منتشر شده بوده نوشته و تعجب‌آور است که نوشته‌های او با وجود اینکه قریب به صد سال از آن می‌گذرد امروز هم باورکردنی و منطبق بر واقعیت است.
روایتی نوجوانانه در «روز اول، روز آخر»
داستان پر از فراز و فرود است. هر دو سه فصل یک‌مرتبه اتفاقی غیرمنتظره چالش تازه‌ای برای خواننده درست می‌کند تا سر از کار شخصیت‌های کتاب در بیاورد. رضا و مسعود دو شخصیت اصلی داستان‌اند که یکی (مسعود) برای رسیدن به حقیقت و دیگری (رضا) در مسیر وفاداری و رفاقت پابه‌پای رفیقش می‌رود تا او […]
