مجله الکترونیک
روایتی از زنهای غمکشیده در «آهسته آهسته برایم بخوان»
اگر سراغ داستانی میگردید که روایت زنهای غم کشیده باشد، کتاب «آهسته آهسته برایم بخوان» گزینه خوبی است.
مروری بر چندصدایی در رمان «شازده احتجاب»
شازده احتجاب حکایت فروپاشی قدرتهایی است که روزگارشان به سر آمده و حالا گذشته تاریک و پر از جنایت و انحصار طلبیشان، آیینهوار خود را به رخ آنها میکشد.
«خسرو شیرین» درس اخلاق و مقاومت نمیدهد
«خسرو شیرین» تلاقی اشک و لبخند است. واقعی بودن روایتهای خسرو از عاشقیکردنهای خود آن را دلچسب و دلنشین کرده است.
مروری بر رمان «آهسته آهسته برایم بخوان»
مریم منوچهری در به تصویر کشیدن شهر، آدمها را روایت میکند، نگاههای غمبار و سراسر عشقشان به هم و تلاششان را برای پرکردن جاهای خالیای که جنگ روی دستشان گذاشته، از دل ترسیم همه آنها به یک بزنگاه بزرگ میرسد: «تصویر یک شهر.»
مروری بر رمان «سوران سرد» اثر جواد افهمی
«سوران سرد» آنقدر تصویری است که اگر کسی میخواهد بداند آنجا چه شده و بر سربازان چه گذشته خودش باید کتاب را ورق بزند و لذت خواندنش را به جان خودش بریزد.
داستانهایی برای آنها که نمیدانند از کجا شروع کنند
احمد اخوت در کمال سهولت و خالص و بیغش شخصیتهای مختلف داستانی را در داستان خودش وارد میکند با آنها ارتباط عاطفی میگیرد و برایشان نقش تعریف میکند. آنها را در خوابش میبیند با آنها عکس میگیرد.
نگاهی به مجموعه داستان «پرندهباز تهران»
«پرندهباز تهران» مجموعه داستان معقول و فکرشدهای است؛ بیشتر داستانها طرح و پیرنگ نوین و مناسبی دارند؛ طوری که بعد از خواندن از یاد نمیروند.
درباره «سوران سرد» رمانی پر از تصویر
در انتهای داستان «سوران سرد» دلمان میخواهد این سربازان را برداریم و ببریم به جایی امن، به جایی گرم، به خانه.
مروری بر رمانی جنجالی از سیدمهدی شجاعی
دموکراسی یا دموقراضه را میتوان تلاش نویسنده برای خلق اثری در زمینه ادبیات تمثیلی دانست؛ اثری اجتماعی و سیاسی با درونمایه طنز که به بررسی و نقد مفهوم دموکراسی میپردازد.
نگاهی به «مردگان باغ سبز» با تکیه بر تکثر گفتمانها
«مردگان باغ سبز» رمانی تاریخی ـ اجتماعی است که داستان زندگی سه نسل از یک خانواده را در خود جای داده است.
نگاهی متفاوت به رمان سوران سرد
طبیعت در رمان سوران سرد صدای سلطه دارد. به عبارت دیگر مکان رخدادها باعث شده است که طبیعت به منزله امری فرا دست عمل کند نه فرودست.
مروری بر داستانی از صدایی جدید در ادبیات زنان
دزدی همیشه بد نیست از نویسندهای تازهکار نویدبخش حضور یک نویسنده زن جدی در فضای ادبیات داستانی است که البته به خاطر حضور نداشتنش در باندها و جریانهای ادبی اثرش دیده نشده است.
مروری بر روایتی از یک جنایت تاریخی
طبیعی است که زور ادبیات هم به بعضی از قدرتها نمیرسد و فریادش در گلو میماسد. شاید این تنها دلیلی باشد که باید دریا و زهر را خواند و به دیگران هم شناساند؛ و به نظرم همین یک دلیل کافی است.
پدرهایی که فرصت نکردهایم دوستشان داشته باشیم
آرنو گایگر، نویسنده اتریشی، از روزهای تاریک پدرش برایمان نوشتهاست. روزهایی که او و دیگران علائم بیماری پدر را نمیدیدهاند و رفتارهایش را گذاشتهاند به حساب لجبازی و لجاجتی که در سن بالا بروز پیدا میکند.
مروری بر روایت هشام مطر از بازگشت به سرزمین پدری
اگر نتیجهگرا هستید یا داستانهایی را دوست دارید که پیرنگ مشخصی دارند، «روایت بازگشت» دیوانهتان خواهد کرد؛ زیرا احتمالا نویسنده از ان آدمهایی است که مسیر را به مقصد ترجیح میدهد.
مروری بر «نه فرشته، نه قدیس» اثر ایوان کلیما
رمان پر است از اشاره به وقایعی تاریخی که در دنیای واقعی به وقوع پیوسته است؛ از مجازات برخی از سران آلمان نازی و اشاره به نام آنها تا ارجاع به وقایع سیاسی و تظاهرات جوانان در دورههای مختلف و مرگ خودخواسته ویرجینیا وولف و گفتوگوهای حول مذهب و خدا و آفرینش و… . توجه […]
مروری بر رمان «زیبای جاکارتا»
نجیب الکیلانی شخصیتی ضد کمونیست بود. از طرف دیگر روابط ایدئولوژیک بین مصر و اندونزی الهامبخش نوشتن این رمان بوده است؛ ماشومیهای اندونزی و اخوانالمسلمین مصر روابط حسنهای با هم داشتند و در برههای از تاریخ معاصر برخی جریانهای اسلامگرای اندونزی که به دنبال ایجاد یک دولت اسلامی در اندونزی بودند، از میان جامعه عرب […]
مروری بر «اشتیلر» اثر نویسنده سوییسی
در نگاه اول با داستان سادهای روبهرو هستیم. پلیس سوییس فردی به اسم آقای وایت را به دلیل اینکه شباهت زیادی با اشتیلر دارد، بازداشت میکند. آناتول لودویگ اشتیلر مجسمهسازی است که شش سال پیش بدون اینکه به کسی خبر دهد، ناگهان از زندگیاش غیب میشود. همه یقین دارند که او همان اشتیلر است اما […]
مروری بر رمان نویسنده کرهای
با وجود این که در جهان و زمانهای زندگی میکنیم که جنگ سرد غالب است، اما تمامی ما، از مطالعه تاریخ گرفته تا پیگیری جهان سوم، با مسائل جنگی روبهرو شدهایم. یکی از جنگهای داخلی که در قرن بیستم، در کره جنوبی اتفاق افتاد، به قیام گوانگجو معروف است. قیامی که مردم تحت فشار، پس […]
مروری بر رمان «کتابخانه نیمهشب»
مت هیگ، نویسنده رمان کتابخانه نیمهشب، آرمانشهری را به رشته تحریر درآورده که میتوانیم بدون حسرت زندگی را پیش ببریم و تمام انتخابهای نزیسته در طول عمرمان را در آن زندگی کنیم. جهانی در پس پرده نورا سید، شخصیت اول داستان، ما را با جهانی غرق در افسردگی و ناامیدی آشنا میکند؛ جهانی که هجوم […]
مروری بر رمانـهایکوی نویسنده برنده نوبل ادبیات
اگر نگوییم آثار یاسوناری کاواباتا همچون سبک زندگیاش آرام و کمحاشیه است، دستکم میتوانیم آن را آنچنان که خودش نیز اذعان داشته، به هایکو شبیه بدانیم. همان اندازه آهسته و بی اوج و فرود، پیوند خورده با طبیعت و همان قدر مینیمال. «آوای کوهستان» یکی از همین «رمانـهایکوهای» کاواباتاست که هم نامش و هم محتوایش […]
مروری بر جهانی که نجیب محفوظ در آن زندگی میکرد
در سال ۱۹۶۶، برخی از اعضای شورای نشست قيادی انقلاب، از جمال عبدالناصر خواستند تا نجیب محفوظ را به خاطر نوشتن رمان «وراجی روی نیل» تنبیه کند. عبدالحکیم عامر یکی از اعضای شورا معتقد بود نجیب محفوظ با این رمان به حکومت مصر و مسئولین آن، کنایه میزند. قرار بازداشت نجیب محفوظ صادر شد، اما […]
مروری بر جهانی که «1984» در پی ترسیم آن بود
اورول در این کتاب یک نظام سیاسی به ظاهر سوسیال به نام سونگلیس (سوسیالیسم انگلیسی) را به عنوان بستر روایی داستان در نظر گرفته است. حتی برای آن زبان نوگفتار طراحی کرده است و کتاب پر از مفاهیمی مانند: پندار دوگانه، پندار مجرمانه، نیک پندار، ابرمملکت و… است. نحوه بازطراحی کلمات در نوگفتار، قواعد و […]
مروری بر مجموعه داستان «آقایی از سانفرانسیسکو»
بونین خواننده را در داستانها و شخصیتهایش حل میکند. ما آن خانهها، دیوارها، پنجرهها، کفپوشها و پردهها، آن شخصیتها، خلقوخوها، گفتگوها، هیجانات و احساساتشان را با گوشت و پوستمان حس میکنیم. او مانند یک نقاش تمام جلوهها و بازیهای نور، سایه و رنگ را در طبیعت پیش چشمانمان میآورد. تمام حرکات نور در داستان حس […]
«خیمه ماهتابی» روایتی از زبان یک خیمه
موسوی عنوان فصلها را با آهنگی خاص انتخاب کرده است که باعث میشود خواننده با حس و حال متفاوتی فصلها را پشت سرهم ورق بزند. جدای از عنوانهای آهنگینی که هر فصل به صورت جداگانه دارد؛ فصلها به ده روز تقسیم شدهاند و به صورت «روز اول» و… جدا شدهاند. همانطور که مداحان و سخنرانان […]
ادبیات ایران برای یکی از متفاوتترین زنان تاریخ چه کرده است؟
دختر امیرالمومنین علی (علیه السلام) دارای علم وافر خدادادی بود. ابنعباس از وی با این عبارت نقل میکند و میگوید: «بانوی خردمند ما زینب (سلام الله علیها) و همین بس که در بنیهاشم به «عقیله» یعنی بانوی خردمند معروف بود و آن هنگام که حضرت زینب (سلام الله علیها) در اسارت وارد کوفه شد. او […]
گفتوگو با لیلا مهدوی درباره «نشان حُسن»
ــ خانم مهدوی شما تاریخ نوشتید یا رمان؟ مهدوی: رمان دینی نوشتن یک جاهایی میشود تاریخنویسی و این نقد را قبول دارم چون تخیل کمرنگ میشود، دست نویسنده داخلش بسته میشود، خصوصاً در شخصیتپردازی و مهمترین اتفاقی که در رمان دینی میافتد این است که مخاطب میداند داستان چطوری دارد تمام میشود و این کار […]
نقد و بررسی کتاب «داستان بریدهبریده»
ـ هنجارگریزی با هنجارشکنی تفاوت دارد برای ابداع و نوآوری باید هنجارگریزی کرد. هنجارگریزی نیز به انواع لفظی، محتوایی و دستوری تقسیم میشود. یعنی با روشهای هوشمندانه به خط قرمزها نزدیک شد اما در این اثر بهجای هنجارگریزی لفظی و معنایی با هنجارشکنی مواجهیم. تا جایی که این شائبه ایجاد میشود که نویسنده هنجارها و […]
از سیاهی اسلام اموی تا سپیدی اسلام علوی
وجود ارجاعات تکراری تاریخی، به هیچوجه از سرعت خوانش و یا جذابیتهای کتاب کم نکرده است، چه بسا با روایت گیرای کدیور، برخورد با تاریخ بسیار محسوستر و قابل درکتر از آنچه از یک گزاره تاریخی انتظار میرود، صورت میپذیرد، نمونهاش را در هنگام رسیدن کرسی خلافت به امیرالمؤمنین و جنگ صفین شاهد هستیم. نکته […]
«فراموشان» یادآوری میکند، هستیم تا روایت کنیم
داوود غفارزادگان نویسنده خوب و گزیدهکاری که در عوالم خودش سیر میکند و کمتر اهل ارتباط با رسانهها و آمدوشدهای معمول جمعی است، با همین دیدگاه در «فراموشان» سراغ شش شخصیت غیرمشهور رفته که از واقعه عاشورا روایتی دارند. آنها در حاشیه اتفاقات بزرگ ایستادهاند و از دید خود آنچه میگذرد را شرح میدهند. نتیجه […]
روایتی متفاوت از داستان تمامنشدنی عاشورا
قهرمان، زبان و دغدغههای رمان شیر نشو نوجوانانهاند اما به خوبی میتواند بزرگسالان را هم جذب خودش کند. شیر نشو نوستالژیای است از روزهای عظمت و شوکت تعزیهخوانی در ایران و همینطوری همدلی مردم در سختیهای دوران جنگ و بدین ترتیب رمانی در فضای معاصر ایران است. کتاب داستان زندگی، ترسها و تصمیمات جمشید است، […]
زرویی نصرآباد و روایتش از قمر بنیهاشم
راویان در این کتاب بسیار بدیع و دقیق انتخاب شدهاند و همین زاویه دید نو، برایمان داستانهای تازهای تعریف میکند که تا به حال نظیرش را کمتر جایی خوانده یا شنیدهایم. روایتهای ناب و دست اول که مجال تعلل را از خواننده میگیرد و او را به پیش فرا میخواند. میتوان گفت انتخاب راویان تازه […]
روضه داستانی به روایت «فراموشان»
روایت اول از زبان یکی از وزرا و نزدیکان والی مدینه است. قاصدی خبر مرگ معاویه را رسانده و از جانب یزید پیغام آورده که باید از حسین بن علی بیعت بگیری. روایت دوم، از زبان همسر زهیر بن قین است که خودش همسرش را راهی مسیر شهادت برای اهل بیت میکند. روایتهای دیگر هم […]
«فراموشان» و روایتهایی در مرز سیاهی و سفیدی
هربار که یک رمان مذهبی به من پیشنهاد میشد با خودم میگفتم لابد از این عشق در نگاه اولها است که پسری عاشق دختری که نباید بشود، میشود و با هزاران سنگ در جلوی پایش به مقصود خود میرسد، او را به دین خود درآورده و همه چیز به خوبی سامان میپذیرد. یا قرار است […]
مرز باریک میان روایتپردازی آیینی و روضهخوانی
کتاب «بگذار اسبت بتازد» نوشته محبوبه زارع از همین دست آثار است که از زاویه نگاه «حر بن یزید ریاحی» به روایت حوادث کوفه و کربلا پرداخته است. زارع در این اثر از شخصیتهایی حقیقی و رخدادهایی واقعی مدد گرفته است تا با چاشنی صور خیال به روایت واقعه کربلا بپردازد. ماجرا به زبان اول […]
روایتی از سایهنشینان تاریخ کربلا
«فراموشان» داستانی نود و شش صفحهای با همین محور به قلم داوود غفارزادگان است. فراموشان با زیر عنوان «داستانی از واقعه کربلا» دربردارنده شش روایت با عناوینی نظیر «روایت قاصد والی مدینه»، «روایت همسر زهیر بن قین»، «روایت یکی از سربازان حربن یزید ریاحی»، «روایت غلام عبیدالله بن زیاد»، «روایت یک کاتب گمنام» و «روایت […]
مروری بر یکی از تارهترین آثار سیدمهدی شجاعی
چیزی که در این میان وجود دارد چیستی و چرایی ادبیات دینی موسوم به ادبیات آئینی است که اگرچه از دیرباز در فرهنگ عوام و فرهنگ خواص حضور داشته است اما شکل کنونی آن که به عنوان رمان دینی یا رمان آئینی از آن یاد میشود قدمت چندانی ندارد. ادبیات آئینی را میتوان یک گونه یا […]
مروری سریع بر رمان پرفروش «رویای نیمه شب»
در این کتاب ما شاهد یک روایت عاشقانه با کش و قوسهایی مختص به عشق در یک فضای مذهبی هستیم اما نه فضایی که در ذهن شماست بلکه فضایی که در قرون اولیه هجری در عراق میان پیروان دو مذهب شیعه و سنی بود. هاشم و خانوادهاش سنیمذهباند اما خانواده ریحانه، دختر داستان شیعه و […]
پیوندی میان رمان تاریخی و ادبیات آیینی
«نشان حُسن» رمانی تاریخی به قلم لیلا مهدوی است که با محور قرار دادن قیام امام حسین (ع) از منظر سه تن از اعضای خانواده امام حسن مجتبی (ع) رمانی آیینی نیز محسوب میشود. این کتاب که در سال 1400 منتشر شد؛ اولین اثر لیلا مهدوی است که به نظر میرسد جایگاه خود را در […]
مروری بر زندگی حضرت خدیجه(س) در یوما
داستان با راوی اول شخص و با شیبی ملایم از مادرانگی خدیجه کبری(س) شروع میشود و تا لحظه وفات او ادامه مییابد. ضربآهنگ قلم دلنشین است و ریتم روایت آهنگین. زبان داستان در عین پختگی و دوری از هر تکلف و اغراق بهقدری روان و سیال است که خواننده را تا پایان داستان با خود […]
«درویشخان» عاشقانهای درباره موسیقی است
آدمیزاد است دیگر، دلش میخواهد نیازهای دلش را برطرف کند و من نمیدانم، هنوز نمیدانم که چرا این نیاز فطری در انسان آنچنان مغضوب علمای دین قرار گرفته که موسیقی و موسیقیدان را جزء بدترین و مضرترین موجودات عالم دانستهاند. درست مثل حاجی بشیر که در یکی از بدترین دورههای خفقان اجتماعی و مذهبی با […]
«کهکشان نیستی» و پرسشهایی که پاسخ نمیدهد
اگر به خواندن زندگینامههای داستانی علاقه دارید به نظرم این کتاب را نخوانید چون نمیتوان به این اثر گفت زندگینامه داستانی! «کهکشان نیستی» زندگینامه داستانی نیست چون نویسنده ذوب در شخصیت مرحوم قاضی بوده و سعی کرده برای هر خط از داستانش استناد جور کند و خواننده را به آنها ارجاع دهد، به همین خاطر […]
«شب گرفتن ماه» را هدیه بدهید
پر بیراه نیست اگر بگوییم نوجوان امروز ایرانی، از شاهنامه چیزی بیشتر از نام و سراینده و قرن آن را نمیشناسد. اسم رستم و افراسیاب و تنی چند از پهلوانان را هم به سبب کثرت استفاده دیگران میداند وگرنه شاید اگر از او بپرسید داستان آرش کمانگیر را شنیده یا نه، آن را از داستانهای […]
نقدی بر یک داستان زنانه تاریخی ـ مذهبی
«شبیه مریم» ما را به قلب تاریخ میبرد؟! رمان «شبیه مریم» از انتشارات کتاب جمکران با تصویرگری «محمد صادق» درباره زندگی و زمانه بانو فضه از زمان زندگی در نوبه (شهری در آفریقا) تا زیست وی در فضای مدینةالنبی است. آیا «شبیه مریم» حداقلهای یک داستان تاریخی را دارد؟ نگاه به زن در این داستان چگونه […]
ابنعربی «گاه ناچیزی مرگ» پردهنشینِ مهجور نیست
مخاطب از پیش میداند آنچه پیش رو دارد از جنس عرفان است. اما نثر کتاب و قلم پرکشش و استفاده از عناصر داستانی، کتاب را دلنشین میکند. ریتم و نثر داستان در سایه ترجمه خوب، مخاطب را در هالهای از آرامش به دنبال خود میکشد و در میان سطور داستانی آن غرق میکند. «گاه ناچیزی […]
مروری بر کتابی از یک نویسنده دهه هفتادی
اولین بار که کتاب را در کتابفروشی دیدم سراغ شناسنامه آن رفتم و زمانی که متوجه شدم نویسندهاش متولد دهه هفتاد (هفتاد و چهار) است، حسابی هم جا خوردم و هم بیشتر کنجکاو شدم تا ببینم نویسنده برای اولین اثری که از خود منتشر کرده چگونه توانسته از پس سوژه داستانش بربیاید. وقتی کتاب را […]
روایتی از مواجهه با کتاب یک نویسنده سرشناس
سال 2016 بود که در یکی از نمایشگاههای کتاب قاره سبز شرکت کرده بودم، نمایشگاهی که گفته میشد یکی از قدیمیترینهای این قاره است؛ اولین مواجههام با رویدادی از جنس کتاب در سطح بینالمللی. اولین چیزی که توجهم را در شهر محل برگزاری به خصوص در مسیر منتهی به ورودی نمایشگاه کتاب جلب کرد بیلبوردهای […]
دایرهالمعارفی برای اهل تقلب
یکی از این مسائل فاکتورهای بومی و آشناییزدایانه است. از همین رو کمدی موقعیت میتواند در بین ملیتهای گوناگون موفقتر باشد چرا که فرامتن است و مانند اثری طنز به فاکتورهای بومی مخاطب وابستگی ندارد. با این نگاه، به نظر میرسد که طنزها و کمدیهای ترجمه شده به خصوص اگر قالب طنز مطبوعاتی داشته باشند […]
مقدمه این کتاب را با دقت بخوانید
داستان «شمسیه لندنیه» از همان مقدمه کتاب شروع میشود، این از رندی و هوشمندی نویسنده است که مقدمه را به بخشی جذاب و خواندنی از خود داستان تبدیل کرده است، هرچند به جد توصیه میشود مقدمه کتابها حتما خوانده شوند، توصیه به خواندن این یک مورد خیلی جدیتر است. سیدعلی میرفتاح داستان را از زبان […]
مروری انتقادی بر رمان «آبنبات هلدار»
داستان «آبنبات هلدار» ارجاعات زیادی دارد و مخاطب آشنا با دهه شصت را پر از خاطره میکند و این را هم میتوان به زیست نویسنده نسبت داد و هم هوشمندی او در بهکارگیری این جزئیات برای جذب مخاطب. یکی دیگر از نکات داستان این است، علیرغم این که در یک جریان پر از درام در […]
قرن نو ـ راههایی برای کنترل کرم کتاب درونمان!
اشتباه نکنید. برنامهای برای نخواندن و فریب مخاطب در کار نیست اما خب تجربه سالهای قبل نشان داده هربار زمان خالی و آزاد پیدا کنیم که بنشینیم کنجی و بزنیم در گوش کتاب خواندن، قبلش جهت تاکید و یادآوری برای فالویینگهایمان نیاز داریم یکی از اعضای خانواده از ما عکسی در حال مطالعه ثبت کند […]
بلند بخوانید و خجالت نکشید
شخصیت «محسن» کتاب «آبنبات هلدار» هم در دهه 60 به دنبال همین دغدغه است. آدم شود یا اثبات کند که آدم شده یا آدمش کنند و قول دهد که آدم شده تا بیخیالش شوند. همه این فرایند شیرازه کتاب «آبنبات هلدار» مهرداد صدقی را تشکیل میدهد. محسن پسر یازده ساله بجنوردی است که حتی از […]
«آبنبات هلدار» روایتیست از دههای عجیب در تاریخ معاصر
دهه شصت از آن مقاطع زمانی است که در میان دهههای معاصر ایران بیش از هر مقطع دیگری واجد مولفههای متعدد و متنوع پژوهشی بوده است. دههای که بلافاصله پس از انقلاب سال 57 از راه میرسد آن هم در حالی که در آن یکی از عجیبترین و طولانیترین جنگها در جریان بود. «آبنبات هلدار» […]
قرن نو ـ روایتی طنز از مادر حسنی و گرانی شب عید
اول به صفحه تولیدکنندگان ایرانی سر زد که با یک تیر دو نشان زده باشد. هم خرید و هم حمایت از تولید کننده. با چه مواجه شد؟ اولا که باید قیمت را در دایرکت میپرسید و چند ساعتی منتظر آنلاین شدن فروشنده میماند. ثانیا وقتی قیمتها را میدید دود از سرش بلند میشد. قیمتها روی […]
«آبنبات هلدار» شما را به یک استراحت دعوت میکند
«آبنبات هلدار» اولین کاری که میکند تکلیف مخاطب را با خودش روشن میکند. روی جلد نوشته «داستان طنز»! این یعنی اینکه آهای مخاطبی که دنبال کار جدی و دهنپرکنی میگردی، اینجا دنبالش نباش و وقت و پولت را صرف نکن. قرار است اینجا با طنز به دنیا و اتفاقاتش نگاه کنیم. پس برخی همین ابتدای […]
روایتی شاعرانه از یکی از روزهای دشوار سال
القصه خانه تمیز واقعا بد نیست. آدم قارچ نمیگیرد، کمتر وسیله گم میکند و هزاران مزیت دیگر؛ لکن این شیوه نظافت ضربتی قبل نوروز انصافا ناقض حداقل ده پانزده مورد از منشور حقوق بشر است. فقط یک مثالش سوءاستفاده از اعتماد کودکان و جا زدن کارهای سخت خانه به جای بازی است. من خودم در […]
سفر با طعم «آبنبات هلدار»
ما داستانها را از زبان «محسن» میشنویم و از پنجره نگاه او به قضایا مینگریم و در همان روایتهای آغازین که خود راوی، تمام و کمال برایمان شخصیتپردازی میشود؛ پی میبریم که او راوی موثقی نیست[1]. دقیقا از همانجایی که به این نکته پی میبریم، روایتها در نگاهمان شیرینتر میشوند. وقتی «محسن» را درستتر شناختیم […]
دستورالعملی برای کتابخوان حرفهای شدن یا چگونه «کرم کتاب» شویم؟
جهان کتابخوانها یک سری اسلوب و آیین نانوشته دارد که همه کتابخوانها تا آخرین قطره خون به آن پایبندند. قلم و کاغذ بردارید که میخواهم یادتان بدهم چگونه یک کتابخوان حرفهای باشید. اگر هنوز یک کتابخوان تازهکار هستید باید دو نکته را مد نظر داشته باشید: اول آنکه کتابخوان حرفهای شدن به این راحتیها که […]
طنز انتقادی اگر سواد خواندن داشت خودش را دار میزد
نویسنده در پایان میگوید که این چیزهایی که در کتاب مطرح کرده را سالها ندیده و بعد که از این فضا بیرون زده چشمهایش حسابی روی آنچه تا امروز گذشته و میگذرد باز شده. سایت نشر هم توضیح داده که ما اینجا با یک نویسنده طرفیم که قرار است با طنز انتقادی حسابی کیفورمان کند. […]
مروری بر مجموعه داستان «گوساله سرگردان»
مجید قیصری در این مجموعه بیشتر از آن که بخواهد از جنگ به مثابه جنگیدن و درگیر شدن حرف بزند از پیآمدهای جنگ حرف زده است. پیآمد به معنی حقیقی کلمه و به معنی آنچه بعد از جنگ و یا در حاشیه جنگ بر انسان وارد میشود. در یکی دو داستانی هم که زمان وقوع […]
نوشتن آزادانه و بدون واهمه مثل سلینجر
ساختن یک خانواده، به صورتی که خوانندهها آن را باور کنند و حس کنند که تمامی اعضای آن وجود دارند، کار مشکلی است؛ اما سلینجر از پس این کار برآمده است. او به اعضای این خانواده شخصیت میبخشد و به آنها نزدیک میشود. همه این خواهران و برادران انگار که با زبان مخصوصی حرف میزنند، […]
قصههایی از دل افسانههای شرقی
مو یان شش سال بعد از انقلاب مائو، در ۱۹۵۵ به دنیا آمد. زادگاهش دهستانی است در استان شاندونگ در چین به نام «گائومی» که در خلال قصّههایش نام آن را بسیار میشنوید. زندگی در این دهستان در سالهای کودکی و نوجوانی مو یان که چین پیوسته درگیر آزمون و خطاهای حکومت انقلابی کمونیستی بوده، […]
مجید قیصری هنرمندانه از خشونت گفته
نمونه اینگونه پرداخت و بهرهگیری از مشارکت کودکان در داستان را در داستانهای نویسنده آمریکایی جی. دی. سلینجر تجربه کردهام. حضور سلینجر در جنگ جهانی دوم و درک فجایع ناشی از جنگ در داستانهایش به وضوح قابل مشاهده است. سلینجر نیز به تقابل کودک با بزرگسالان در دوران پساجنگ اشاراتی دارد. آثار مخرب مستقیم و […]
چخوف و میل تغییر آینده
چخوف گرچه برای آینده مردمش نگران است و میل به تغییر در داستانهایش قابل مشاهده است اما اهل نسخهپیچیهای مرسوم که حقیقت را تنها نزد خود ببیند نیست. مثلا در داستان «حادثهای در زندگی یک پزشک»، پزشک جوانی به بالین زنی جوان میرود که اوضاع و احوال روحیاش خوب نیست. پزشک شب را در خانه […]
روایتهایی از تنهایی در میان دیگران
درست میگوید. او «شین» است. دختر ریزنقش قشنگی که از ما یکسال کوچکتر بود و همکلاس نبودیم. اما بهمدت دوسال همسرویسی بودیم. یعنی تا وقتی آقا «غِین» راننده سرویس بود. امروز هم زن ظریفیست با قد کوتاه و هیکل لاغر و صورتی بسیار قشنگ. من و «ف»، طبق معمول چهارشنبهها که از شرکت میآییم، مانتوشلوار […]
جهان تیره، طنز نیست!
در «خواهران پییرس» هم جزئیات فضا را باورپذیر میکند. جایی که نویسنده ظاهرشان را توصیف میکند، از موهایشان میگوید که شبیه کنف شده، دستهای زمختشان، ظرافتی که از دست دادهاند و آخرین اتفاقی که باعث میشود باز به انزوایشان برگردند؛ اما این بار خشنتر. زنانی که با آمدن مردی متوجه خانه خالیشان میشوند و تلاش […]
فراغتی زنانه با «اسم شوهر من تهران است»
اما حالا که داستان مادربزرگم را برایتان گفتم، بیایید تا از زهره شعبانی هم برایتان بگویم. زهره شعبانی نویسنده کتاب «اسم شوهر من تهران است» را میگویم. نویسندهای که از وقتی کتابش را دست گرفتم عجیب یاد داستانهای مادربزرگ و موانع رسیدن به اهداف و خواستههایش افتادم. کتاب «اسم شوهر من تهران است» شامل نه […]
داستانهایی زیر آتش داغ آبادان
میخواهم در ادامه با هم نگاهی گذرا بیندازیم به برخی از داستانهای این کتاب. داستان اول کتاب «دقیقه هشتاد و یک» قصه خانواده نسبتا خوشبختیست که به یکباره از هم فروپاشیده میشود. جمله ابتدایی داستان را بخوانیم: «زندگی خانوادگی ما ساعت هفت و سی و پنج دقیقه بعد از ظهر روز هشت ژوئن 1990 یعنی […]
مروری بر رمانی متفاوت برای نوجوانها
عاشقانههای یونس در شکم ماهی میخواهد این موضوع را به خوانندهاش یادآوری کند که میتوان در شکم ماهی و درگیر زندگی تلخ و تاریک بود؛ اما امید را از دست نداد و زندگی را ادامه ادامه داد.
با بچهها تخیل کردن را یاد بگیریم
«جادوگر دهکده سبز» قصه پیرمردی است که طبیعت را دوست دارد و دلش نمیخواهد به دست آدمهای بیملاحظه از بین برود.
مروری بر جلد اول از مجموعه «عملیات ایگوانا»
مهمترین مسئلهای که در طول کتاب، و در تمام پستی و بلندیها و اتفاقات نمایان است، همبستگی دو دوست است. دوستانی که با هم میخندند و زمان تنبیه، در کنار هم تنبیه میشوند.
مروری بر کتابی که کودک را با زوایای تازهای روبهرو میکند
نویسنده با فرار از کلیشهها درباره رنگها سعی کرده علاوه بر یاد دادن رنگها، طور دیگر دیدن را هم یاد بدهد. برای مثال وقتی اسم رنگ زرد را میشنویم احتمالا خورشید و چیزهایی مثل این به ذهنمان میآید ولی نویسنده سعی کرده بود زردهای دیگری را هم نشان کودک بدهد.
مروری بر رمانی که فقط برای نوجوانها نیست
رمانِ ته کلاس ردیف آخر صندلی آخر، دانشآموزی را به تصویر کشیده که برای ارتباطگیری با بقیه نیازمند یاری دیگران از جمله معلم و مشاور و دوست و خانواده است.
محمود پوروهاب برای نوجوانان از یک همراه سخن میگوید
پوروهاب البته هم به مضامین اجتماعی دوروبر نوجوان آگاه است و دلنگرانیهای او را از آنچه در قالب فقر و پدیدههایی چون کودکان کار و… رخ مینمایاند، درک میکند و هم از ویژگیهای سبک زندگی نوجوانانه امروزی که بارزترینش افراط در استفاده گوشی همراه و فناوریهای نوین است، سخن میگوید. همچنین، در جهان زیست نوجوانی […]
شهر افسانهای «نیهیپ» خیلی از ما دور نیست
نیهیپ جایی است که مردم از صبح تا شب ناچارند سخت کار کنند و فقط در ازای کار میتواننند غذا دریافت کنند، از وقتی یادشان میآید مشغول کار کردن بودهاند تا «لوخوریا» را برای پادشاهشان بسازند. لوخوریایی که از توصیفاتش بهنظر میرسد چیزی شبیه بهشت معروف شداد است اما هیچکس نمیداند چه زمانی ساختش به […]
مروری بر کتاب «کاشکی اجازه داشتم»
از این فصل پیچیده زندگی گفتن و نوشتن هم درست مثل خود تابستان، یک جور غریبی عجیب است. سخت تر از آن، سخن گفتن با نوجوانها است که در هر دوره و نسلی، جور دیگر و جدیدی، سرکشی و بیقراری و نوجویی و پرسشهای عمیق انسانی آنچنان خاص و شکننده و دستنیافتنیشان میکند که آدم […]
مروری بر کتاب «سفر به سرزمینهای غریب»
قمر در روستایی زندگی میکند که ساکنانش معتقدند آنجا نفرین شده است چرا که سالهاست هیچ دختری در آنجا به دنیا نیامده است. روستایی مردسالار که فقط مردانش میتوانند اظهار نظر کنند و کسی حق ندارد روی حرف آنها حرفی بزند. قمر خواهر دوقلویی به نام شمس دارد که در کنار او و پدر و […]
مروری کوتاه بر جلد اول از سهگانه «دروازه مردگان»
رضا و رسول، و خیلی آدم دیگر در این خانه بزرگ برای نویانخان کار میکنند. وسط حیاط خانه یک حوض وسیع و وحشتناک بوده که میگفتند نویانخان، آدمها را در آن خلاص میکرده و تا همیشه رها میشدند در همین استخر زیر آب و دیگر هیچوقت بیرون نمیآمدند. در اتاق قالیبافی، پسرک دیگری بود که […]
معنادهی به رنج و سوگ در «سنجاب ماهی عزیز»
نینا دختر نوجوانی است که از پدر ماهیگیرش خیلی وقت است خبر ندارد. او گمان میکند پدرش در دریا تبدیل به ماهی شده است و دیر یا زود به خانه برمیگردد. نینا برای پدرش نامه مینویسد و نامههایش را به دریا میاندازد و در کمال تعجب جواب نامههایش را میگیرد. او اولش گیج میشود و […]