مقتلی معاصر از زبان یک شاعر
بازآفرینی حماسه در دنیای رو به ویرانی
«م. موید» را به شعر می‌شناختم. به شعرهای موج نویی که در نوجوانی‌ام در کتاب «نرگس هنوز»ش خوانده بودم. آن سال‌ها آنچه در شعر موید مرا شگفت‌زده می‌کرد، زبانش بود و ابداعاتی که در زبان شعرش می‌آفرید. در آن ایام، چندی به راه تقلید، خط خطی‌هایی نوشتم که متاثر از زبان شعری او بود و تا به حال هرگاه اسم م.موید به گوشم می‌رسید، زبان خاص شعرهایش به یادم می‌آمد. آنجا که از او می‌خواندم: «نرگس هنوز/ در هنوز ماند و کس خبر نکرد» و می‌خواندم و می‌خواندم تا در معنای این بند شعرغرق می‌شدم: «لخت خون و بخت سرنگون/ سزاست/ هر که را که از کنار شرزه‌ها حذر نکرد…» و وقتی شعرهای سپیدش را می‌خواندم به نظرم می‌آمد او کلمات مخصوص به خودش را دارد. جهان شعرهای او منحصر به خود خود او بود، قوانین مخصوص به خودش را داشت.
حالا بعد از گذشت چندین سال نام او را روی جلد کتابی دیدم، که کتاب شعر نبود اما قواعد جهان ادبی‌اش در همان عنوان کتاب برایم خودنمایی کرد. موید جای آنکه بنویسد حسین ابن علی علیه‌السلام می‌نویسد: «حسینِ علی درود خداوند بر او» و همین قاعده تا انتهای کتاب برقرار است. مویدِ شاعر در «حسینِ علی» نیز، که مقتلی است معاصر، همان موید شاعر است که زبان مخصوص خودش را آورده، تا این‌بار روایت‌گری کند. او با زبانی شاعرانه و البته ساخته و پخته به روایت حوادثی می‌پردازد که از حرکت امام حسین (ع) از مدینه تا واقعه عاشورا بر ایشان گذشته است.
اگرچه در اولین مواجهه با متن کتاب، زبان آن متکلف جلوه می‌کند و ضرورت برگزیدن این زبان در این عصر بر خواننده روشن نمی‌شود اما هرچه که کتاب پیش‌تر می‌رود به نظر می‌رسد محتوای آن در کنار میل به شاعرانگی از سوی نویسنده، دقیقا همین زبان را می‌طلبد. در حقیقت این محتواست که فرم را و زبان را برمی‌گزیند.
دیگر ویژگی بارز زبان کتاب «حسینِ علی» که خود نویسنده در دیباچه به آن اشاره می‌کند تلاش برای سره‌نویسی است. در سراسر کتاب، واژگان عربی چندان به چشم نمی‌خورد و موید تلاش کرده‌است مقتلی به زبان فارسی بنویسد.
کتاب «حسینِ علی» که در ۶۴۱ صفحه و در ۱۲۸ فصل کوتاه به نگارش درآمده و اولین بار در سال ۱۳۸۶ منتشر شده‌است، تنها کتاب غیر شعری نویسنده است. محمدحسین مهدوی سعیدی معروف به «م. موید» در نگارش این کتاب از منابع متعددی بهره جسته است تا روایاتی که در آن نقل می‌کند مستند بوده و از اعتبار تاریخی برخوردار باشند و ذکر چند نقل قول از یک روایت خاص با اندکی تفاوت و بیش و کم که در فصل‌های متعدد کتاب شاهد آن هستیم بیانگر حساسیت نویسنده به رعایت جانب امانت است که از این حیث مویدِ شاعر را در نگاه مخاطب به مویدِ تاریخ‌نگار بدل می‌کند.
نویسنده از منابع و مقاتل کهن چون تاریخ طبری، الارشاد، البدایه و النهایة، مقاتل الطالبیین، ابصارالعین، مجمع‌البحرین و… در نگارش و گردآوری این مجموعه بهره جسته است و با ظرافتی کم نظیر روایات را به زبان منحصر به فرد خویش برگردانده است.
آنچه در طول مطالعه کتاب با توجه به زبان خاص آن مخاطب را آزرده و خسته نمی‌کند کلام و نگاه خود نویسنده است که گاه در میان روایت‌هایی که از تاریخ‌نگاران و مقتل‌نویسان مشهور و کهن نقل می‌کند، به هیئت روضه‌خوانی در آمده و روضه‌ای و یا چامه‌ای برایمان می‌نگارد
کتاب «حسینِ علی» درود خداوند بر او مقتلی معاصر است به زبان کهن و این تضاد میان معاصر و کهن، نه نقص کتاب که حُسن آن است و راهیست بر آنچه که قرار است از محتوا حاصل شود. راهی که قرار است از اجتماع تضادهای میان دیروز و امروز به وحدت در مفهوم دست یابد.
مولف در زمانه سلاح هسته‌ای از جنگ به وسیله اسب و شمشیر سخن می‌گوید و مخاطب را مجذوب و تا انتها با خود همراه می‌کند. درواقع او علت‌العلل مبارزه را به مخاطب معرفی می‌کند که عصر و زمانه نمی‌شناسد و بمب و شمشیر در آن توفیری ندارند.
در زمانه احاطه ایسم‌های فلسفی که بشر برای بهتر زیستن تعریف و ابداع کرده است از چگونه زیستن و چگونه به استقبال مرگ رفتن حرف می‌زند و اصالت وجود را با بازتعریف
جمله «فَإنی لا أَرَی المَوتَ إلَّا السَّعادَةَ وَ الحَیاة مَعَ الظّالِمینَ إلّا بَرماً» به حیرت وا می‌دارد. او چنین جسورانه در جهانی که از مرگ و زوال می‌هراسد از مرگی سخن می‌گوید که ترادفی با زوال ندارد.
به جهان معاصرِ مدرنِ مترقیِ برابری‌خواه یادآوری می‌کند که بیرق مبارزه با ظلم و برپایی داد را زنی از کربلا تا کوفه و از کوفه تا شام و از کوچه پس کوچه‌ها تا کاخ بیداد بر فراز نگه‌داشته‌است.
در جهان کمیت‌ها و برتری‌های عدد و رقمی از جاودانگی اندک در مقابل بی‌شمار سخن می‌گوید و در دنیای مد و آدم‌های شبیه به هم از همرنگ جماعت نشدن حرف می‌زند.
کتاب «حسینِ علی» در این سال‌ها کمتر دیده شده است حال آنکه دنیای رو به ویرانی امروز نیاز به بازآفرینی و بازخوانی حماسه‌هایش دارد. بلکه انسان امروز، به مدد شناخت انسان‌هایی که تنها به خاطر انتخاب‌هایشان در تاریخ ماندگار شدند، در راستای نجات جهان چراغ خود را برافروزد.
عنوان: حسینِ علی درود خداوند بر او/ پدیدآور: م – موید/ انتشارات: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل/ تعداد صفحات: 641/ نوبت چاپ: سوم.
انتهای پیام/
